بازگشت داوطلبانه؛ مناسب ترین راهکار حل معضل پناهندگی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت کشور؛ حسین ذوالفقاری در شصت و هفتمین اجلاس سالانه کمیته اجرایی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (اکسکام) در ژنو با اشاره به میزبانی حدود چهار دهه جمهوری اسلامی ایران تاکنون از انبوه پناهندگان افغانستانی و عراقی و به عنوان کشوری که به میزبانی بزرگترین جمعیت پناهنده در جهان شناخته می شود افزود: جمهوری اسلامی ایران به حمایت از آنان نقش پررنگی در حل مشکلات پناهندگی در منطقه و مهار سیل میلیونی آنها به سایر کشورها داشته است.

وی گفت: این در حالی است که حضور پناهندگان در جمهوری اسلامی ایران پیامدهای اقتصادی،اجتماعی و امنیتی زیادی از جمله اشغال فرصت های شغلی و هزینه های هنگفت اقتصادی در چارچوب ارائه خدمات آموزشی،بهداشتی و درمانی به آنان داشته است.

معاون وزیر کشور با اشاره به تحولات اخیر در منطقه که منجر به ایجاد موجی از پناهجویان به سمت اروپا شده است گفت : جمهوری اسلامی ایران در طول این سالها با بار سنگین اقتصادی، اجتماعی و امنیتی ناشی از حضور پناهندگان مواجه بوده است.

ذوالفقاری از توجه ویژه کمیسر عالی به مساله پناهندگان افغانستانی و سفر اخیر او به ایران، افغانستان و پاکستان و برداشتن گامی مجدد برای آشنایی جامعه جهانی و سازمان های بین المللی با نیازهای پناهندگان در کشورهای میزبان تشکر کرد .

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور گفت: با وجود تلاش های قابل تقدیر کمیساریا برای رفع نیازهای پناهندگان افغانستانی از طریق جذب کمک ها و اعتبارات بین المللی، این کمک ها و اعتبارات در مقابل هزینه هایی که جمهوری اسلامی ایران برای رفع نیازهای آنان متحمل شده و می شود، بسیار ناچیز است.

وی درخصوص کمک‌های جمهوری اسلامی ایران به پناهندگان در حوزه بهداشت و درمان افزود: ارائه خدمات اولیه بهداشتی رایگان شامل واکسیناسیون،‌ مراقبت‌های مادر و کودک،‌بهداشت فردی و محیط، پیشگیری از بیماری‌های واگیر و صعب‌العلاج بخشی از این کمک هاست. 

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور با بیان اینکه از طریق همکاری با دفتر نمایندگی کمیساریای عالی پناهندگان در تهران و در قالب بیمه بستری و بستری موقت،‌ تحت پوشش قراردادن تمام پناهندگان پیگیری و به نتیجه خواهد رسید افزود:حق بیمه تضمین شده در این خصوص با تامین نیمی از هزینه‌ها توسط دولت برای پناهندگان آسیب پذیر و بیمه رایگان برای بیماران خاص و خانواده‌آنها انجام شده است. 

ذوالفقاری تصریح کرد: این اقدام بالغ بر 45 میلیون دلار در سال 2015 میلادی برای جمهوری اسلامی ایران هزینه در برداشته است که مشارکت کمیساریا در این خصوص 9 و نیم میلیون دلار بوده است.

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور گفت: در حوزه آموزش برابر اعلام وزارت آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران در سال تحصیلی 2015 تعداد 360 هزار نفر از دانش‌ آموزان پناهندگان در مقاطع تحصیلی ابتدایی تا دبیرستان به تحصیل اشتغال داشته اند .

ذوالفقاری افزود: علاوه بر این تعداد،‌ طبق فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر بهره‌مندی تمام کودکان تبعه خارجی از تحصیل، بیش از 48 هزار دانش آموز فاقد مدرک شناسایی ، به این تعداد اضافه شد و در سال 2016نیزآمار دانش‌اموزان فاقد مدرک به یکصد هزار نفر رسیده است که در حال حاضر تعداد کل دانش‌آموزان در حال تحصیل 460 هزار نفر است. 

وی میانگین هزینه تحصیلی دانش ‌آموزان را سالیانه 830 دلار عنوان کرد و گفت : در مجموع برای کل دانش‌آموزان 382 میلیون دلار از سوی جمهوری اسلامی ایران هزینه‌ شده و تعداد 1300 مدرسه 12 کلاسه برای تحصیل آنان مورد نیاز است. 

ذوالفقاری ادامه داد: همچنین از سال 1982 تا 2015 میلادی تعداد 656 هزار و 222 نفر از پناهندگان در ایران در دوره‌های سواد آموزی شرکت کرده است و از نعمت سواد خواندن و نوشتن بهره‌مند شده‌اند. 

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور درخصوص توانمندسازی پناهندگان و کمک به بازسازی افغانستان گفت : با ابتکار جمهوری اسلامی ایران و از طریق همکاری سه جانبه با کمیساریای عالی پناهندگان و سازمان فنی و حرفه‌ای کشور و سازمان های مردم نهاد بین المللی و داخلی از سال 2011 تا 2015 میلادی تعداد 9560 نفر مهاجر در کلاس‌های آموزش مهارت‌های فنی و حرفه‌ای کشور شرکت کرده و مهارت لازم جهت اشتغال و بازگشت به افغانستان را کسب کرده‌اند. 

ذوالفقاری، بازگشت توام با امنیت و احترام را حق‌مسلم هر پناهنده دانست و گفت : برکسی پوشیده نیست که بهترین و مناسب‌ترین راهکار برای حل معضل پناهندگی همانا بازگشت داوطلبانه به کشور مبدا ‌است.

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور از کمیسر عالی و کشورهای کمک کننده به سبب دو برابر شدن کمک‌های مالی پناهدگان افغانستانی بازگشت‌کننده و رسیدن این مبلغ به 400 دلار برای هر نفر تشکر کرد.

ذوالفقاری گفت : باید علاوه بر این کمک‌ها،‌با ایجاد فرصت‌های شغلی ،‌ آموزشی،‌امکانات بهداشتی و درمانی مناسب در افغانستان ، ضمن تسهیل برنامه بازگشت داوطلبانه پناهندگان افغان و ترغیب آنها به بازگشت،‌زمینه ادغام مجدد انان در جامعه افغانستان را فراهم آورند. 

وی افزود : امروزه واضح است که تمایل نداشتن پناهندگان افغانستانی برای بازگشت به افغانستان ناشی از توسعه نیافتگی و نبود رشد اقتصادی مناسب این کشور است. این در حالیست که تحمل بار سنگین هزینه‌های ناشی از حضور پرشمار پناهندگان افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران از سوی دولت و مردم کشور ما بسیار دشوار شده است و معتقدیم که جامعه جهانی باید با عمل به تعهدات خود بصورت ریشه‌ای و قطعی به این معضل پایان دهد.

ذوالفقاری افزود : انتظار می‌رود که جامعه جهانی مشکل ما را درک کرده و با عمل کردن به تعهدات خود از جمله در زمینه بازسازی افغانستان برای پایان بخشیدن به این وضعیت به طور جدی تلاش کند. 

معاون وزیر کشور اظهار امیدواری کرد که  کنفرانس بین المللی راه‌حل‌های راهبردی برای پناهندگان افغانستانی در مورد حمایت از بازگشت داوطلبانه، ادغام مجدد پایدار و مساعدت به کشورهای میزبان که در ماه مه سال 2012 در ژنو برگزار شد، بستر مناسبی را در زمینه حل مشکلات پناهندگان فراهم کند .

وی افزود : شرایط در افغانستان به گونه ای است که باید در برخی از راهبردها تجدیدنظر شود، در این صورت توجه به راه حل های راهبردی هم به حل معضل پناهندگان کمک می کند و هم از فشار سنگین اقتصادی و اجتماعی به کشورهای میزبان کاسته می شود. 

ذوالفقاری با تقدیر از مساعدت های جامعه بین المللی به ویژه کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان و دولت های اعطا کننده گفت: کنفرانس مذکور و توافقات آن، فرصتی را پیش روی جامعه بین المللی قرار داده است تا با تامین نیازهای منطقی پناهندگان و تخصیص اعتبارات لازم در زمینه های مختلف به منظور کمک به روند بازگشت داوطلبانه، نقش سازنده خود را در قبال پناهندگان ایفاء کند .

وی راهکار دیگر معضل پناهندگی را در اسکان مجدد در کشور ثالث دانست و گفت : آمار پذیرش کشورهای پذیرنده اسکان مجدد در مقایسه با انبوه جمعیت پناهنده بسیارکم است و متاسفانه شامل حال افرادی مانند بیماران خاص و صعب العلاج نیز نشده است. این در حالی است که درمان این گونه افراد هزینه گزافی را برای دولت جمهوری اسلامی ایران دربر دارد. 

ذوالفقاری ادامه داد : تعداد افراد پذیرفته شده با آمار بالای موالید پناهندگان که حدود 45 هزار نفر در سال است همخوانی ندارد.

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور اظهار امیدواری کرد که این نشست بتواند گام موثری در جهت حل معضل پناهندگان و آوارگان و گسترش همکاری و تعامل مثبت و سازنده میان کشورهای اهداء کننده کمک و کشورهای میزبان و مبداء در راستای کاهش آلام این قشر آسیب پذیر و بازگشت داوطلبانه آنان بردارد.