محورهای هفدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن اعلام شد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ همایش سیاست‌های توسعه مسکن 18 و 19 مهرماه سال جاری به همت معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی و با حضور مسئولان ارشد وزارتخانه در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برگزار می‌شود.
محورهای تامین مالی مسکن، مسکن گروه‌های کم‌درآمد، بافت‌های ناکارآمد شهری، سیاست زمین؛شهرسازی و اقتصاد شهر، بازار مسکن و تحلیل نگرش‌های اسکان اقشار کم‌درآمد در این نشست با حضور مسئولان ارشد دولتی و همچنین بخش خصوصی به بحث و تبادل‌نظر گذاشته خواهد شد.
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی ریاست عالی همایش، حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی دبیری هفدهمین همایش سیاست های توسعه مسکن و اسفندیار زبردست دبیری علمی همایش را بر عهده دارند.

در افتتاحیه هفدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن که صبح روز سه شنبه در سالن پاکدامن مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برگزار می شود، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی، حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان و محمدعلی نجفی سخنرانی می کند و قرائت بیانیه روز جهانی شهرها را رئیس دفتر برنامه اسکان بشر ملل متحد در ایران
بر عهده دارد.
محور های تامین مالی مسکن و مسکن اقشار کم درآمد از برنامه های نخستین روز همایش است که به ترتیب در ساعات 11 تا 12:30 و 14 تا 16 برگزار می‌شود.
برنامه‌های روز دوم نیز شامل برگزاری میزگرد تخصصی بافت‌های ناکارآمد شهری، سیاست زمین/شهرسازی و اقتصاد شهر، بازار مسکن و اسکان بشر است که به ترتیب در ساعات 8:30 تا 10:30، 11 تا 12: 30 و 14 تا 16 برگزار می‌شود.
از دیگر برنامه‌های روز دوم، اختتامیه با سخنرانی حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی و قرائت بیانیه پایانی است.

محور نخست- تامین مالی مسکن

فقدان سیستم کارای تامین مالی مسکن مانع حضور خانوارهای فاقد پس‌انداز در بازار مسکن می‌شود.
خرید مسکن برای اکثریت آحاد جامعه تنها با گسترش پرداخت آن در طول زمان و با استفاده از ابزارهای تامین مالی ممکن است.
تامین مالی مسکن عمدتا مبتنی بر روش های بازار پول و بازار سرمایه است.
در ایران روش‌های مبتنی بر بازار سرمایه بسیار محدود و تامین مالی عمدتاً بانک محور است.
تا دو سال اخیر ابزارهای پولی تامین‌مالی مسکن که مهم ترین آنها تسهیلات بانکی است نیز محدود و غیرمنعطف بوده و حتی در بخش تسهیلات تکلیفی به دلیل محدودیت های شبکه بانکی تحقق عملکرد در حد مطلوب و متناسب با برنامه نبوده است.
سال‌های اخیر نظام تامین مالی مسکن به لحاظ ابزارهای مالی در بازار پول و در بازار سرمایه ارتقاء یافته و ابزارهای جدید بسیاری ایجاد و به بازار عرضه شده‌ که به این شرح است :

بازار پول: در بازار پول مهم ترین ابزار تسهیلات بانکی است که در حال حاضر به چند طریق قابل پرداخت است:
صندوق پس‌انداز یکم بانک مسکن (در سقفهای 160-120 و 80 میلیون برای زوجین جوان و با نرخ سود 9.5 (در نقاط شهری به جز بافت‌های فرسوده) و 8 درصد (در بافت های فرسوده شهری)

اوراق گواهی حق‌تقدم (تا سقف 120 میلیون تومان)

تسهیلات ساخت بدون سپرده

تسهیلات جعاله مسکن

صندوق مسکن جوانان

علاوه بر تسهیلات بانکی ؛ خدمات موسسات وام و پس‌انداز مسکن و طرح تضمین معاملات فروش اقساط
از دیگر ابزارها و نهادهای فراهم شده در بازار پول برای تامین مالی مسکن است.

بازار سرمایه:
ابزارها و نهادهای بازار سرمایه در سالهای اخیر توسعه یافته که مهم ترین آنها به این شرح است :

صندوق زمین و ساختمان

شرکت‌های تامین سرمایه مسکن

انتشار اوراق رهن ثانویه

انتشار اوراق گواهی خاص، اوراق گواهی عام و اوراق مشارکت

شرکت‌های لیزینگ مسکن از دیگر ظرفیتهای مطلوب برای تامین مالی مسکن هستند.
در محور تامین مالی مسکن به معرفی ابزارهای فعال تامین مالی و آخرین وضعیت هر یک و چالش‌های نظام تامین مالی مسکن و الزامات رفع آن پرداخته می شود.

راهکارهای ارتقا و بهبود عملکرد نظام مالی مسکن

برنامه‌­های وزارت راه و شهرسازی و بانک مسکن برای ی ارتقای این حوزه بررسی خواهد شد.

در بررسی ابزارهای‌نوین تامین مالی مسکن، محمدهاشم بت‌شکن مدیرعامل بانک مسکن سخنران اصلی است و علاوه بر وی، محمدسعید ایزدی معاون معماری و شهرسازی، رحمانی رئیس امور راه و ترابری و عمران شهری و روستایی سازمان برنامه و بودجه، حسینی‌ مکارم معاون مالی و اقتصاد شهر شهرداری تهران، دهقان عضو هیئت مدیره بانک مسکن، قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی، برزگر رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان و امینی رئیس شرکت سرمایه‌گذاری مسکن حضور دارند.

محور دوم- مسکن گروه‌های کم درآمد

دولت یازدهم بر اساس تکلیف قانون اساسی برای تامین مسکن کم‌درآمدها و با تکیه بر تجربیات موفق بین ­المللی پس از آسیب­‌شناسی سیاستهای گذشته که عمدتا مبتنی بر تامین مسکن ملکی و تامین دولتی مسکن بوده است با کاهش تصدی‌گری دولت و افزایش نقش تنظیم ­گرایانه آن، مسکن اجتماعی را در دستور کار خود قرار داد و در ادامه آن برای کاهش مشکل مسکن گروه­ های کم­ درآمد هفت برنامه در قالب دو بخش اجتماعی و حمایتی تعریف و تدوین شد.

بر این اساس نیز در همایش سیاست‌های توسعه مسکن در محور تامین مسکن کم‌درآمدها دو موضوع اساسی «مسکن اجتماعی» و «مسکن حمایتی» مورد بررسی و بحث قرار می‌گیرد.
برنامه مسکن کم‌درآمدها در قالب مصوبه اسفند 1395 هیئت دولت بررسی خواهد شد.
نحوه شناسایی خانوارهای مشمول استفاده از امکانات حمایتی مصوبه ، تعیین شاخص فقرمسکن بر مبنای ویژگی‌های کالبدی شهرها، برنامه‌ها و تجربه خیرین مسکن ساز در تامین مسکن کم‌درآمدها، ظرفیت‌های نهادی پیش‌بینی شده در مصوبه تامین مسکن کم‌درآمدها در انطباق با مبانی نظری و تجربیات جهانی و ایجاد وفاق بین مسئولین و صاحب‌ نظران حوزه مسکن از مواردی است که در این میزگرد بررسی خواهد شد.
در این محور که به بحث مسکن اجتماعی و مسکن حمایتی تعلق دارد حق شناس معاون مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی حضور دارد و علاوه بر حق شناس، مدیری معاون وزیر تعاون ، کار و رفاه اجتماعی، خلیلی مرد عضو هیئت مدیره سازمان ملی زمین و مسکن، رحمانی رئیس اموره راه و ترابری و مدیریت عمران شهری و روستایی سازمان برنامه و بودجه، اسفندیار زبردست عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، اصلانی معاون مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن، سلگی مدیرعامل انجمن خیرین مسکن ساز و اطهاری پژوهشگر حوزه مسکن، حضور دارند و سخنرانی خواهند کرد.

محور سوم- بافت‌های ناکارآمد شهری

با توجه تاکید رئیس جمهور بر ساماندهی بافت‌های ناکارآمد شهری و استفاده از ظرفیت موجود در این مناطق در برنامه‌ریزی‌های مسکن کشور، در هفدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن در ایران میزگردی
با عنوان " بافت های ناکارآمد شهری" اختصاص یافته است که به‌صورت ویژه و بر اساس مطالعات انجام شده به واکاوی موضوع و چگونگی تحقق رویکرد
ساماندهی بافت های ناکارامد شهری می پردازد.

در این میزگرد به صورت مشخص بر دو موضوع «الزامات برنامه‌ریزی مسکن در بافت‌های ناکارآمد شهری» و «ایجاد تحول برای توسعه سرمایه‌گذاری در بافت‌های فرسوده» متمرکز می‌شویم.
مهم ترین موضوع های مورد بررسی در محور بافت های ناکارآمد شهری به این شرح است:
مسکن و محیط مسکونی استاندارد ( ارتقاء کیفیت محیط شهری، ارتقاء ایمنی و کیفیت سکونت)

مدیریت تعارض منافع در فرآیند نوسازی بافت های شهری

مشارکت مردمی در ساماندهی بافت های ناکارآمد شهری (نهاد توسعه محله)

راه‌اندازی و توسعه دفاتر تسهیل‌گری در بافت‌های ناکارآمد شهری

بررسی اثر تسهیلات و مشوق‌ها در نوسازی بافت‌های ناکارآمد شهری

در این بخش، که الزامات برنامه ریزی مسکن در بافت های ناکارآمد و ایجاد تحول برای توسعه سرمایه گذاری در بافت های فرسوده موردتحلیل و بررسی قرار می گیرد، هوشنگ عشایری سرپرست شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، رفیعیان و پیران اعضای هیئت عملی دانشگاه، میرزایی معاون برنامه ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران، گیتی اعتماد مدیرعامل شرکت مشاور طرح و معماری، حاج علی اکبری پژوهشگر، ایزدی معاون معماری و شهرسازی، فتح اللهی مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران حضور دارند.

محور چهارم- سیاست زمین- شهرسازی- اقتصاد شهر

هفدهمین همایش سیاستهای توسعه مسکن در ایران برای اولین بار محور زمین و شهرسازی را با رویکرد نگاهی به سیاست‌های گذشته و حال حاکم بر مدیریت زمین و وجود تعارض و تقابل در نحوه استفاده از زمین و سیاستهای توسعه شهری، به عنوان یکی از محورهای اصلی خود قرار داده است.

ساماندهی مدیریت زمین و با تعریف مدیریت یکپارچه، بازنگری و اصلاح سیاست های جاری در کشور در خصوص نحوه مصرف زمین دولتی و تبیین جایگاه برنامه‌ریزی زمین در طرح‌های توسعه شهری و تعریف اقتصاد شهر از جمله موارد مورد بحث در محور مذکور است.
مهم ترین موضوعات مورد بحث و بررسی در این محور به این شرح است :
بازنگری سیاست‌های زمین شهری
بازساماندهی مدیریت زمین در شهرها
رونق اقتصادی در شهرها یا سوداگری زمین
هم راستا بودن سیاستهای توسعه شهری با برنامه‌ریزی نحوه استفاده از زمین
گسترش افقی شهرها و ظرفیتهای موجود زمین
اقتصاد پایه در شهرها و جایگاه آن در سیاستهای توسعه شهری

در این محور که به سیاستگذاری، تخصیص و بهره برداری از منابع زمین، اقتصاد شهر و سوداگری زمین، سیاست‌های توسعه‌شهری و شهر به مثابه کانون توسعه اختصاص دارد، ایزدی معاون معماری و شهرسازی، عظیمیان معاون وزیر و مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن، عبده‌تبریزی مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور مدیریت و تامین مالی، مشکینی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و طاهرخانی معاون وزیر و مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید، عزیزی و بصیرت اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران، کاظمیان عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و میرزایی معاون برنامه ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران حضور دارند و سخنرانی خواهند کرد.

محور پنجم- بازار مسکن

تحلیل، پیش­‌بینی و ورود به بازار مسکن از منظر سرمایه‌­گذاری و خرید مستلزم بررسی ابعاد مختلف بازار است؛ بر این اساس آخرین تحولات و شاخص­‌های بازار مرور خواهد شد.
تطابق الگوی عرضه و تقاضای مسکن و وضعیت اقامتگاه‌­های دوم بررسی و جایگاه آن در بازار مسکن تبیین می‌شود.

نقش مشاوران املاک در بازار مسکن چگونه است؟
سامانه­‌های اطلاعاتی در بازار مسکن چه کمکی به شفافیت بازار مسکن می­‌کند؟ مهمترین چالش­‌ها در این بازار چیست؟
مهمت رین مسائل مورد بررسی در این محور شامل این موارد است:
- تحلیل وضعیت کنونی بازار مسکن
- عرضه و تقاضای مسکن
- ارائه جدیدترین آمار خانه‌های‌خالی
- توزیع خانه‌های خالی و موجودی مسکن
- تطابق عرضه، تقاضای بازار مسکن و نیاز مسکن
- ارتقا شفافیت بازار مسکن از طریق دسترسی آسان و رایگان به اطلاعات معاملات بازار مسکن
- مشاوران املاک و نقش آنها در بازار مسکن و راهکارهای افزایش شفافیت بازار مسکن

در این محور نیز، علی چگنی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه اقتصاد مسکن، رحمانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، تقوی نژاد معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، طاهری مدیرکل دفتر محاسبه شاخص برنامه‌ها و سیاست‌های کلان مرکز آمار ایران، عقبایی رئیس اتحادیه مشاوران املاک، یزدانی پ‍ژوهشگر مسکن، مهرگان و قلی‌زاده عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینای همدان و ذوالفقارپور پژوهشگر حوزه مسکن حضور دارند سخنرانی می کنند.

محور ششم- تحلیل نگرش‌های اسکان اقشار کم‌درآمد

ششمین نشست در هفدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن به تحلیل نگرش‌های اسکان اقشار کم‌درآمد اختصاص دارد.
در این نشست تلاش می‌شود تا جایگاه مسکن و اسکان اقشار کم درآمد در هبیتات یا اسکان بشر و بیانیه‌های کنفرانس‌های هبیتات یک تا سه که به ترتیب در سال‌های 1976، 1996 و 2016 تصویب شد ، بررسی و تحلیل می شود.

مسکن یکی از عوامل اصلی در روند شهری ­شدن است و تأثیر تعیین ­کننده ­ای در اجرای دستور کار جدید شهری دارد.
تجزیه و تحلیل قابلیت استطاعت برای تأمین مسکن در سال‌های گذشته نشان‌می‌دهد که با وجود افزایش تقاضا، بخش بزرگی از مسکن در توان مالی بیشتر جمعیت جهان نبوده است.
امروزه 6.1 میلیارد نفر از مردم در مسکن نامناسب سکونت دارند که یک میلیارد از آن‌ها در سکونت‌گاه‌های غیررسمی و زاغه‌ها زندگی می‌کنند. در حالی‌که میلیون‌ها نفر از خانه‌های مناسب بی‌بهره هستند، انباشت خانه‌های بدون سکنه، به تدریج رو به فزونی است. از این‌رو، مسئله دستیابی به توان مالی برای تأمین مسکن از اهمیت بسیاری برخوردار است. توجه به نیازهای مسکن فقیرترین و آسیب‌پذیرترین اقشار باید به عنوان یک اولویت در دستور کار برنامه‌های توسعه‌ای در نظر گرفته شود.
دستور کار جدید شهری، مسکن را در مرکزِ برنامه‌ریزی برای توسع? شهری پایدار و فراگیر قرار داده است و به تشویق اقدامات و تصمیم هایی می ­پردازد که تمامی گروه‌های درآمدی به ویژه ساکنان کم ­درآمد را مد نظر قرار می‌دهد.
همچنین استقرار سیاست‌های مسکن در کانون سیاست‌های ملی شهری بررسی می شود و اقدام فوری در دستیابی به خانه‌های متناسب با درآمد باید تشویق شود.

علاوه بر سخنرانی اصلی ، اعضای نشست به موضوع هایی مانند سیاست‌های ملی اسکان، بررسی اسکان اقشار کم درآمد و سیاست‌های بازآفرینی شهری در ایران در چارچوب دستور کار جدید شهری و بررسی چالش‌های پیش‌رو خواهند پرداخت.
در این محور، اسفندیار زبردست عضو هیئت عملی دانشگاه تهران، روستا عضو هیئت مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، پیروز مشاور معاونت مسکن و ساختمان، راهب سرپرست پژوهشکده معماری و شهرسازی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، حبیبی کارشناس برنامه ریزی شهری دفتر هبیتات، فردانش عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و مقدم رئیس دفتر برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد (هیبتات در تهران) در نشست حضور دارند و برخی از آنها نیز سخنرانی خواهند داشت.