گزارش مکتوب : مهار بیابان زایی در هرمزگان + فیلم

هرمزگان با ۲۸ نقطه بیشترین نقاط بحرانی بیابانی را در کشور دارد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خلیج فارس؛ در ۲۲۰ کیلومتری شرق بندرعباس روستایی هزار نفره کندال سیریک در محاصره شن‌های روان است و هر روز بیم آن می‌رود با وزش باد و طوفان این روستا در شن و ماسه مدفون شود.
ملامحمود از ساکنان روستا می‌گوید: هجوم شن‌های روان روستای ما را نابود کرده است وتا نیمه تیر‌های برق در شن‌ها فرورفته است.
خانم صبوری خانه دار در روستا می‌گوید: با وزش باد همه منازل و خانه پر از گرد و خاک می‌شود و کم کم سقف خانه‌ها با کف خانه‌ها همسان شده است.
پیرمرد مسن در روستا نیز می‌گوید: بسیاری از کودکان دچار بیماری‌های ریوی شدند.

دانلود

فیلم اصلی

دانلود

این تنها محدود به روستای کندال در سیریک نیست بلکه ۲۳ روستا در شهرستان‌های میناب، سیریک و جاسک و بندرلنگه درگیر شن‌های روان هستند.
مدیر کل منابع طبعی و ابخیزداری هرمزگان می‌گوید: هرمزگان با ۲۸ کانون بحرانی فرسایش بادی بحرانی‌ترین استان کشور است.
امید ذاکری افزود: هرمزگان از نظر وسعت کانون‌های بحران نیز رتبه هفتم است.
وسعت بیابان‌های استان ۳۱۸ هزار هکتار است.
وی می‌گوید: در دهه گذشته به علت خشکسالی، کاهش منابع آبی و نابودی جنگل‌ها، کانون‌های بحرانی شدید‌تر شده اند.
در سال‌های گذشته با همت مردم و همکاری منابع طبیعی در ۲۰ روستای هرمزگان شن‌های رودان مهار شدند.
روستای بیاهی در شرقی‌ترین نقطه جاسک با نهال کاری در اطراف روستا دیگر در خطر شن‌های روان نیست.
دهیار روستای بیاهی جاسک می‌گوید: این روستا در ۱۰ سال پیش خالی از سکنه شده بود و با ایجاد بادشکن ونهال کاری اکنون بیش از ۷۰۰ نفر جمعیت دارد.
عبدالحمید گلبازی می‌افزاید: اکنون جاده روستا قابل استفاده است و طرح هادی روستایی نیز اجرا می‌شود.
آشکار شدن ابعاد فاجعه آمیز بیابان زایی در هرمزگان مانند فرونشست زمین، هجوم شن‌های روان و آتش گرفتن جنگل‌ها زنگ خطر را بیشتر از همیشه به صدا در آورد.
جوامع روستایی و سازمان‌های مردم نهاد نیز خطر گسترش بیابان را جدی گرفتند و برای مهار آن دست بکار شدند.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان افزود: هرمزگان هفت هزار و ۴۵۱ سازه آبخیزداری با ظرفیت آبگیری سالانه ۴۰۰ میلیون مترمکعب دارد.
ابوالقاسم حسین پور افزود: برداشت سالانه ۳۵۰ تن ماهی در ۲۷ سازه آبخیزداری علاوه بر احیای پوشش گیاهی و منابع آبی زیرزمینی درآمد‌های اقتصادی برای جوامع محلی دارد.
در دهه گذشته روند بیابان زایی در هرمزگان به علت خشکسالی شدت یافته است و وضعیت کانون‌های بحرانی از حال متوسط به شدید رسیده است.

کاشتنهال با مشارکت مردم محلی

سازه های آبخیز داری

ساخت بندسار

کاشت بذر چندل

مالچ پاشی

بادشکن و نهال کاری

آلبوم تصاویر:بیابان زدایی در هرمزگان

رشد بیابان زایی باعث فرونشست‌های زمین در میناب افزایش شن‌های روان و اتش گرفتن جنگل‌ها شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان می‌گوید: به علت اختصاص نیافتن بودجه و اعتبار مالچ پاشی در سال‌های گذشته کند بوده است.
مردم در این میان خطر بیابان زایی را دست کم نگرفتند و خود شروع به کار شدند.
سازمان‌های مردم نهاد تاکنون نزدیک به ۵ هزار بذر چندل در جنگل‌های حرا و دیگر مناطق کاشته اند.
مهدی شیرخانی دبیر موسسه مردم نهاد مشق آفرینش گفت: این موسسه با همکاری دوستدارن محیط در بندرخمیر و دیگر نقاط استان تاکنون بیش از ۲۰۰ اصله نهال بالغ در بیابان‌های هرمزگان کاشتند.
برنامه عمران ملل متحد وابسته به سازمان ملل نیز برای نخستین بار طرح ترسیب کربن را در هرمزگان با اعتبار ۸ میلیارد ریال اجرا می‌شود.
رییس ادراه بیابان زدایی اداره کل منابع طبیعی و آبخیز داری هرمزگان می‌گوید: این طرح با مشارکت سازمان ملل و در بیش از ۱۰۰ روستای بندرعباس در بخش‌های قلعه قاضی، حسن لنگی و شهر تخت تا محدوده ساحل دریا اجرا خواهد شد.
ابراهیم جعفری تختی با اشاره به اینکه برای اجرای مرحله نخست این طرح ۳۰۰ هکتار از اراضی هرمزگان در نظر گرفته شده، افزود: احیای مراتع، کاهش دی اکسید کربن و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی جوامع محلی از جمله اهداف طرح بین‌المللی ترسیب کربن می‌باشد.
ترسیب کربن طرحی است با مشارکت جوامع روستایی که با کاشت گیاهان و حفاظت از پوشش‌های گیاهی کربن اضافی موجود در هوا را جذب می‌کند.
مالچ پاشی شن‌های روان در جاسک نیز پس از ۱۲ سال در هرمزگان اجرا می‌شود.
در سال‌های گذشته رها بودن شن‌های روان باعث هجوم به روستا‌ها شده بود.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری جاسک گفت: بیش از ۸۰۰ هکتار از بیابان‌های جاسک امسال مالچ پاشی و در ۴۰۰ هکتار نیز نهال کاری می‌شود.
جمشید سالاری افزود: مالچ پاشی تا پنج سال از هجوم شن‌های روان جلوگیری می‌کند.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان با اشاره به تولید نهال‌های بومی در نهالستان‌های استان می‌گوید: امسال نزدیک به ۱۵ میلیارد تومان برای بیابان زدایی در هرمزگان صورت گرفته است که برای کاشت نهال، طرح‌های آبخیزداری و مهار شن‌های روان هزینه می‌شود.
امید ذاکری افزود: تا پایان اسفند ۱۰۰ هزار اصله درخت در بیابان‌های هرمزگان کاشت می‌شود.
وی افزود: برای نهال کاری در بیابان‌ها از درختان بومی جنوب مانند کهور ایرانی و پاکستانی، چوچ، گز و استبرق استفاده شده است.
بیابان‌ها و جنگل‌هایی که در طول دهه‌ها شکل گرفته اند، تنها با مشارکت مردم در حفظ منابع طبیعی می‌شوند.

نویسنده: امیرمحمدی