پخش زنده
امروز: -
استفاده بی رویه از سموم شیمیایی ، تهدید جان انسان‌ها
علیرغم اهمیت استفاده از کود‌های کشاورزی و سموم شیمیایی، برای افزایش محصول و حاصلخیزی برخی اراضی، این ترکیبات، یکی از مهمترین آلاینده‌های زیست محیطی به شمار می‌روند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، میزان مصرف کلی سالانه انواع کودها در کشور، در یک دهه اخیر، از ۲.۵ میلیون
تن به ۳.۵ میلیون تن افزایش پیدا کرده و مصرف سموم شیمیایی نیز بالاتر از استاندارد‌های جهانی است.
استفاده ناکارآمد و مازاد بر نیاز گیاهان و درختان از کودها و سموم کشاورزی در استان قزوین، سبب فرسایش خاک و آلودگی منابع آبی شده و در کاهش کیفیت محصولات نیز، اثرگذار بوده است.
اما این همه ماجرا نیست! باقیمانده سموم کشاورزی بر محصولات، سلامت مصرف کننده را نیز به خطر انداخته و احتمال ابتلا به مسمومیت غذایی و سرطان‌ها به ویژه سرطان معده را افزایش می‌دهد.
با این تفاسیر این سئوال پیش می‌آید که چرا با توجه به عوارض مصرف بی رویه کودها و سموم کشاورزی، چرا در استان قزوین بر میزان مصرف این ترکیبات توسط کشاورزان، نظارتی نمی‌شود؟
استفاده از سموم و کود‌های شیمیایی، نصف میانگین جهانی
علیرغم استفاده روز افزون کشاورزان استان از سموم برای مقابله با آفات و بیماری‌های گیاهی، اما میزان این آفات، سال به سال بیشتر می‌شود و رابطه معکوسی میان میزان استفاده بی رویه از سموم و آفت کش‌های شیمیایی و رشد آفات گیاهی وجود دارد.
کیفیت و کمیت محصول، مستلزم وجود مقادیر کافی و متعادل از عناصر غذایی، در خاک و گیاه است. به همین منظور کودها و سموم کشاورزی، اثر مهمی در تقویت گیاه، حاصلخیزی و باروری خاک و بهبود بخش کشاورزی و باغداری دارند.
مصرف سموم وکود‌های شیمیایی، در ایران بیش از نیم قرن سابقه دارد و بیش از ۶۰ درصد از کود‌های مصرفی در کشاورزی کشور، کود‌های شیمیایی هستند.
حال برای بررسی و پاسخگویی به این سئوال که روند تغییرات در میزان استفاده از کودها و سموم کشاورزی در استان قزوین
چگونه است، اسماعیلی، معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با حضور در برنامه نبض شبکه مینودری به این سئوال و سئوال‌های پیش آمده در این حوزه پاسخ گفت.
اسماعیلی گفت: امروزه در سطح استان قزوین، بیش از ۱۹۴ فروشگاه مجاز توزیع سموم کشاورزی وجود دارد که کشاورزان با مراجعه به این فروشگاه‌ها و با نظر کارشناس فنی فروشگاه، سموم مورد نظر خود را تأمین می‌کنند.
وی افزود: همچنین کشاورزان می‌توانند با مراجعه به مراکز ۲۷ گانه جهاد کشاورزی در بخش‌ها و دهستان ها، با کارشناسان فنی سازمان، درباره مبارزه با آفات رایزنی کنند. همچنین ۲۷ واحد کلینیک در استان فعال است که کشاورزان و باغداران می‌توانند از بیش از ۸۵ کارشناس حوزه گیاه پزشکی، مشاوره دریافت کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه، در سطح استان بیش از ۴۸ کارگزار توزیع کود‌های یارانه‌ای وجود دارد که زیر نظر شرکت خدمات حمایت کشاورزی استان فعالیت می‌کنند، تصریح کرد: کشاورزان می‌توانند با مراجعه به مراکز جهاد کشاورزی، حواله کود‌های شیمیایی مورد نظر را دریافت کرده و برای نقد کردن آنها، به این مراکز مراجعه کنند.
اسماعیلی با اشاره به این نکته که میانگین جهانی مصرف کود‌های شیمیایی در دنیا ۲۸۰ کیلوگرم است، گفت: میانگین مصرف کود‌های شیمیایی در ایران ۱۳۳ کیلوگرم به ازای هر هکتار است، در صورتی که این رقم در انگلستان تا ۵۰۰ کیلوگرم و حتی چین تا ۶۲۰ کیلوگرم است و به جرأت می‌توانیم بگوییم که مصرف کود‌های شیمایی در ایران، نصف میانگین جهانی است.
وی افزود: با توجه به اینکه ایران بیش از یک درصد تولیدات کشاورزی دنیا را تأمین می‌کند، میزان مصرف کودها و سموم شیمایی، کمتر از یک درصد است؛ این در حالی است که میانگین مصرف سموم در بخش کشاورزی در دنیا بیش از هزار گرم است و این رقم بر اساس آمار سازمان حفظ نباتات، ۵۶۲ گرم در هر هکتار در کشور است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه در دهه ۸۰ میزان مصرف سموم کشور حدود ۳۵ تا ۳۸ هزار تن در سال بود، تصریح کرد: امروز میزان مصرف سموم در بخش کشاورزی، بین ۲۴ تا ۲۵ هزار تن است که این میزان مصرف، کاهش پیدا کرده است، اما متأسفانه در برخی از موارد، به خاطر مصرف غیرمجاز و بی رویه سموم، شاهد مشکلات زیست محیطی در استان و حتی به خطر انداختن سلامت مصرف کنندگان نهایی هستیم، که راهبرد اصلی وزارت جهاد کشاورزی، کاهش مصرف سموم و استفاده از سموم کم خطر است.
اسماعیلی با بیان اینکه ایران جزو کشور‌هایی است که میزان سلامت غذایی آن در سطح بسیار بالایی قرار دارد و نباید درباره آن سیاه نمایی کرد، تصریح کرد : امروز محصولات کشاورزی ما با کمترین مشکلات به کشور‌های همسایه صادر می‌شود و استاندارد‌های آنها را نیز رعایت می‌کند.
وی افزود : امروزه حتی محصولات صیفی و سبزیجات ما، در کشور‌های عراق و حاشیه خلیج فارس، بازار ویژه‌ای دارند.
استان قزوین، یکی از استان‌های موفق در زمینه کشف و امحای کود‌های شیمیایی غیرمجاز
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان به رصد و پایش سموم غیرمجاز در استان هم اشاره کرد و گفت: گشت‌های ویژه‌ای با مشارکت دستگاه‌های ذیربط در واحد‌های فروش سموم برگزار می‌شود و سمومی که خارج از شبکه وارد شده، یا تاریخ مصرف ندارند و یا از مبادی غیررسمی و قاچاق وارد استان می‌شوند، کشف و امحا می‌شوند.
اسماعیلی ، استان قزوین را یکی از استان‌های موفق در زمینه کشف کودها و سموم شیمیایی غیرمجاز و قاچاق در کشور عنوان کرد و افزود : کمیته پایش و نظارت بر مواد جامد کودی در استان به ریاست سازمان جهاد کشاورزی و دبیری مرکز تحقیقات کشاورزی و مراتع و همکاری تعزیرات و نیروی انتظامی برگزار می‌شود که این کمیته در مدت چهار ماهه اول امسال، بیش از ۲۲۷ تن کود خارج از شبکه کشف کرده و در یک سال گذشته هم بیش از ۱۰ پرونده قضایی درباره کود‌های تقلبی تشکیل شده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان در واکنش به موضوع استفاده بی رویه از سم لاروین توسط کشاورزان در استان، گفت : استفاده از سم لاروین به هیچ عنوان مشکلی ندارد و حتی جزو سموم غیرمجاز نیست، بلکه جزو سموم مجاز در سازمان حفظ نباتات کشور است و این سم منحصراً برای مبارزه با کرم قوزه و کرم خاردار پنبه استفاده می‌شود و محدودیتی برای توزیع آن در کشور وجود ندارد، اما هیچ توصیه‌ای برای استفاده از آن در محصول انگور نشده است. به دلیل بالا بودن دوره زمانی استفاده از این سم، باغداران به ویژه دارندگان تاکستان‌های انگور، نباید از آن استفاده کنند.
اسماعیلی همچنین به کشف و امحای بیش از ۱۹۰ تن کود تقلبی در استان اشاره کرد و گفت : علت این کار، جلوگیری از سوء استفاده یک سری افراد فرصت طلب از بازار توزیع و فروش کود است و نظارت‌های بسیار درستی هم در این حوزه انجام شده است.
وی افزود : سال گذشته بیش از هزار و ۱۰۰ تن کود تقلبی کشف کردیم و با هماهنگی سیستم قضایی، سازمان حفظ محیط زیست و سازمان پسماند، در چهار ماهه اول امسال ۱۹۰ تن کود تقلبی امحا و برای صاحبان آنها پرونده قضایی تشکیل شد.
مبارزه بیولوژیک، بهترین شیوه مبارزه با آفات گیاهی
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه شیوه مبارزه با آفات، چند سالی است که آغاز شده است، گفت: مهمترین سیاست وزارت جهاد کشاورزی، مبارزه بیولوژیک است و استفاده از سموم شیمیایی، آخرین گزینه پیش روی این وزارتخانه است.
وی افزود: بر همین اساس، امسال برای کنترل و مبارزه بیولوژیک علیه آفات هلیوتیس و مینوز در ۴ هزار هکتار از مجموع ۸ هزار هکتار از مزارع گوجه فرنگی استان، از زنبور‌های تریکوگراما و براکون، استفاده شده است.
به گفته اسماعیلی، بکارگیری روش‌های غیرشیمیایی، مانند استفاده از انواع فرمون‌ها برای مبارزه با مگس زیتون در طارم سفلی، آغاز شده است و آینده بسیار روشنی برای این موضوع متصور هستیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان تصریح کرد: وظیفه وزارت جهاد کشاورزی، نظارت بر نوع و میزان مصرف سموم کشاورزی در محصولات زراعی و باغی است و بر اساس ماده ۲۸ قانون حفظ نباتات؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم وظیفه نظارت بر عرضه محصولات کشاورزی را بر عهده دارد و در صورت اثبات آلودگی و باقیمانده سموم، باید با همکاری شهرداری‌ها نسبت به جمع آوری و امحای آنها اقدام شود.
مصرف بی رویه سموم کشاورزی، سه روز مانده به برداشت محصول
«مصرف سموم و آفت کش‌ها در کشاورزان استان، هم بالاست و هم از روی ناآگاهی از آنها استفاده می‌کنند؛ در حالی که
دوره استفاده برخی از سموم ۲۳ روز است، کشاورزان و باغداران ۳ روز مانده به برداشت محصول، از آن استفاده می‌کنند تا محصول به اصطلاح باکیفیت تری به بازار عرضه کنند که این موضوع سبب می‌شود که باقیمانده سموم کشاورزی در محصولات باقی بمانند و با مشکلات گوارشی و سرطان‌های مختلف در جامعه روبه رو شویم.»
بهنام فر، کارشناس حوزه جهاد کشاورزی هم افزود: در حال حاضر مصرف سموم کشاورزی در ایران، چهار یا پنج برابر کشور‌های اروپایی است این در حالی است که کشور‌های اروپایی تصمیم گرفتند که تا سال ۲۰۲۰ مصرف سموم کشاورزی را به یک دهم برسانند و این کار را هم آغاز کرده اند.
این کارشناس حوزه جهاد کشاورزی با بیان اینکه به دلیل مصرف بالای کود‌های شیمیایی و سموم کشاورزی، مقادیر بسیار زیادی از آنها به آب‌های زیرزمین وارد می‌شود، گفت: استفاده بیش از حد از اوره، خاک کشاورزی را آهکی کرده و بافت آن را تغییر داده است و این سموم، حتی گوشت و شیر دام‌های سبک و سنگین را آلوده کرده و به راحتی وارد بدن انسان می‌شوند.
بهنام فر با اشاره به اینکه از 2 سال پیش و بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، استفاده از سم لاروین، قدغن است، تصریح کرد: دوره کارایی این سم ۴۵ روز است و در حالی که انگور استان، تا دو هفته آینده برداشت می‌شود، کشاورزان به راحتی و فراوانی از این سم استفاده می‌کنند تا محصول به اصطلاح با کیفیت تری به بازار مصرف عرضه کنند.
به گفته این کارشناس حوزه کشاورزی، برای تغییر شیوه مبارزه با آفات در استان باید در ابتدا به کشاورزان آموزش دهیم که از چه نوع سمی، با چه دوزی و در چه زمانی استفاده کنند و در گام بعدی باید محصولات کشاورزان درجه بندی شوند و این موضوع سبب می‌شود که برای تولید محصولات سالم تر، ترغیب شوند.
بهنام فر تصریح کرد: دنیا امروز به سمت کاهش استفاده از کودها و سموم کشاورزی پیش می‌رود و ما هم باید در این راستا فعالیت کنیم.
سخن پایانی
هرچند کنترل آفات گیاهی، با استفاده از سموم و آفت کش ها، سودمند است، اما سازمان حفظ نباتات کشور، تابستان گذشته اعلام کرده بود که مصرف سموم و آفت کش‌ها در کشور، در یک دهه اخیر سه برابر شده و به حالت مصرف بی رویه درآمده است.
بیش از ۳۰۰ ترکیب شیمیایی آفت کش ها، علف کش‌ها و کودها، در کشاورزی استفاده می‌شود و باعث شده کشاورزی امروز، از کشاورزی ارگانیک، فاصله قابل توجهی داشته باشد.
از سوی دیگر، بر اساس اعلام سازمان حفاظت از محیط زیست، سالانه حدود ۲۵ هزار تن سم و بیش از چهار میلیون تن کود شیمایی در کشور مصرف می‌شود که تهدیدی قابل توجه برای سلامت منابع طبیعی نظیر آب و خاک است.
افزایش کمّی و کیفی محصولات کشاورزی و تأمین امنیت غذایی، از مفاد ماده یک اساسنامه سازمان جهاد کشوری است و باید نظارت دقیق تری بر میزان فروش سموم و نحوه استفاده از آن در بخش کشاورزی انجام شود.
تن به ۳.۵ میلیون تن افزایش پیدا کرده و مصرف سموم شیمیایی نیز بالاتر از استاندارد‌های جهانی است.استفاده ناکارآمد و مازاد بر نیاز گیاهان و درختان از کودها و سموم کشاورزی در استان قزوین، سبب فرسایش خاک و آلودگی منابع آبی شده و در کاهش کیفیت محصولات نیز، اثرگذار بوده است.
اما این همه ماجرا نیست! باقیمانده سموم کشاورزی بر محصولات، سلامت مصرف کننده را نیز به خطر انداخته و احتمال ابتلا به مسمومیت غذایی و سرطان‌ها به ویژه سرطان معده را افزایش می‌دهد.
با این تفاسیر این سئوال پیش می‌آید که چرا با توجه به عوارض مصرف بی رویه کودها و سموم کشاورزی، چرا در استان قزوین بر میزان مصرف این ترکیبات توسط کشاورزان، نظارتی نمی‌شود؟
استفاده از سموم و کود‌های شیمیایی، نصف میانگین جهانی
علیرغم استفاده روز افزون کشاورزان استان از سموم برای مقابله با آفات و بیماری‌های گیاهی، اما میزان این آفات، سال به سال بیشتر می‌شود و رابطه معکوسی میان میزان استفاده بی رویه از سموم و آفت کش‌های شیمیایی و رشد آفات گیاهی وجود دارد.
کیفیت و کمیت محصول، مستلزم وجود مقادیر کافی و متعادل از عناصر غذایی، در خاک و گیاه است. به همین منظور کودها و سموم کشاورزی، اثر مهمی در تقویت گیاه، حاصلخیزی و باروری خاک و بهبود بخش کشاورزی و باغداری دارند.
مصرف سموم وکود‌های شیمیایی، در ایران بیش از نیم قرن سابقه دارد و بیش از ۶۰ درصد از کود‌های مصرفی در کشاورزی کشور، کود‌های شیمیایی هستند.
حال برای بررسی و پاسخگویی به این سئوال که روند تغییرات در میزان استفاده از کودها و سموم کشاورزی در استان قزوین
چگونه است، اسماعیلی، معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با حضور در برنامه نبض شبکه مینودری به این سئوال و سئوال‌های پیش آمده در این حوزه پاسخ گفت.اسماعیلی گفت: امروزه در سطح استان قزوین، بیش از ۱۹۴ فروشگاه مجاز توزیع سموم کشاورزی وجود دارد که کشاورزان با مراجعه به این فروشگاه‌ها و با نظر کارشناس فنی فروشگاه، سموم مورد نظر خود را تأمین می‌کنند.
وی افزود: همچنین کشاورزان می‌توانند با مراجعه به مراکز ۲۷ گانه جهاد کشاورزی در بخش‌ها و دهستان ها، با کارشناسان فنی سازمان، درباره مبارزه با آفات رایزنی کنند. همچنین ۲۷ واحد کلینیک در استان فعال است که کشاورزان و باغداران می‌توانند از بیش از ۸۵ کارشناس حوزه گیاه پزشکی، مشاوره دریافت کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه، در سطح استان بیش از ۴۸ کارگزار توزیع کود‌های یارانه‌ای وجود دارد که زیر نظر شرکت خدمات حمایت کشاورزی استان فعالیت می‌کنند، تصریح کرد: کشاورزان می‌توانند با مراجعه به مراکز جهاد کشاورزی، حواله کود‌های شیمیایی مورد نظر را دریافت کرده و برای نقد کردن آنها، به این مراکز مراجعه کنند.
اسماعیلی با اشاره به این نکته که میانگین جهانی مصرف کود‌های شیمیایی در دنیا ۲۸۰ کیلوگرم است، گفت: میانگین مصرف کود‌های شیمیایی در ایران ۱۳۳ کیلوگرم به ازای هر هکتار است، در صورتی که این رقم در انگلستان تا ۵۰۰ کیلوگرم و حتی چین تا ۶۲۰ کیلوگرم است و به جرأت می‌توانیم بگوییم که مصرف کود‌های شیمایی در ایران، نصف میانگین جهانی است.
وی افزود: با توجه به اینکه ایران بیش از یک درصد تولیدات کشاورزی دنیا را تأمین می‌کند، میزان مصرف کودها و سموم شیمایی، کمتر از یک درصد است؛ این در حالی است که میانگین مصرف سموم در بخش کشاورزی در دنیا بیش از هزار گرم است و این رقم بر اساس آمار سازمان حفظ نباتات، ۵۶۲ گرم در هر هکتار در کشور است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه در دهه ۸۰ میزان مصرف سموم کشور حدود ۳۵ تا ۳۸ هزار تن در سال بود، تصریح کرد: امروز میزان مصرف سموم در بخش کشاورزی، بین ۲۴ تا ۲۵ هزار تن است که این میزان مصرف، کاهش پیدا کرده است، اما متأسفانه در برخی از موارد، به خاطر مصرف غیرمجاز و بی رویه سموم، شاهد مشکلات زیست محیطی در استان و حتی به خطر انداختن سلامت مصرف کنندگان نهایی هستیم، که راهبرد اصلی وزارت جهاد کشاورزی، کاهش مصرف سموم و استفاده از سموم کم خطر است.
اسماعیلی با بیان اینکه ایران جزو کشور‌هایی است که میزان سلامت غذایی آن در سطح بسیار بالایی قرار دارد و نباید درباره آن سیاه نمایی کرد، تصریح کرد : امروز محصولات کشاورزی ما با کمترین مشکلات به کشور‌های همسایه صادر می‌شود و استاندارد‌های آنها را نیز رعایت می‌کند.
وی افزود : امروزه حتی محصولات صیفی و سبزیجات ما، در کشور‌های عراق و حاشیه خلیج فارس، بازار ویژه‌ای دارند.
استان قزوین، یکی از استان‌های موفق در زمینه کشف و امحای کود‌های شیمیایی غیرمجاز
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان به رصد و پایش سموم غیرمجاز در استان هم اشاره کرد و گفت: گشت‌های ویژه‌ای با مشارکت دستگاه‌های ذیربط در واحد‌های فروش سموم برگزار می‌شود و سمومی که خارج از شبکه وارد شده، یا تاریخ مصرف ندارند و یا از مبادی غیررسمی و قاچاق وارد استان می‌شوند، کشف و امحا می‌شوند.
اسماعیلی ، استان قزوین را یکی از استان‌های موفق در زمینه کشف کودها و سموم شیمیایی غیرمجاز و قاچاق در کشور عنوان کرد و افزود : کمیته پایش و نظارت بر مواد جامد کودی در استان به ریاست سازمان جهاد کشاورزی و دبیری مرکز تحقیقات کشاورزی و مراتع و همکاری تعزیرات و نیروی انتظامی برگزار می‌شود که این کمیته در مدت چهار ماهه اول امسال، بیش از ۲۲۷ تن کود خارج از شبکه کشف کرده و در یک سال گذشته هم بیش از ۱۰ پرونده قضایی درباره کود‌های تقلبی تشکیل شده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان در واکنش به موضوع استفاده بی رویه از سم لاروین توسط کشاورزان در استان، گفت : استفاده از سم لاروین به هیچ عنوان مشکلی ندارد و حتی جزو سموم غیرمجاز نیست، بلکه جزو سموم مجاز در سازمان حفظ نباتات کشور است و این سم منحصراً برای مبارزه با کرم قوزه و کرم خاردار پنبه استفاده می‌شود و محدودیتی برای توزیع آن در کشور وجود ندارد، اما هیچ توصیه‌ای برای استفاده از آن در محصول انگور نشده است. به دلیل بالا بودن دوره زمانی استفاده از این سم، باغداران به ویژه دارندگان تاکستان‌های انگور، نباید از آن استفاده کنند.
اسماعیلی همچنین به کشف و امحای بیش از ۱۹۰ تن کود تقلبی در استان اشاره کرد و گفت : علت این کار، جلوگیری از سوء استفاده یک سری افراد فرصت طلب از بازار توزیع و فروش کود است و نظارت‌های بسیار درستی هم در این حوزه انجام شده است.
وی افزود : سال گذشته بیش از هزار و ۱۰۰ تن کود تقلبی کشف کردیم و با هماهنگی سیستم قضایی، سازمان حفظ محیط زیست و سازمان پسماند، در چهار ماهه اول امسال ۱۹۰ تن کود تقلبی امحا و برای صاحبان آنها پرونده قضایی تشکیل شد.
مبارزه بیولوژیک، بهترین شیوه مبارزه با آفات گیاهی
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه شیوه مبارزه با آفات، چند سالی است که آغاز شده است، گفت: مهمترین سیاست وزارت جهاد کشاورزی، مبارزه بیولوژیک است و استفاده از سموم شیمیایی، آخرین گزینه پیش روی این وزارتخانه است.
وی افزود: بر همین اساس، امسال برای کنترل و مبارزه بیولوژیک علیه آفات هلیوتیس و مینوز در ۴ هزار هکتار از مجموع ۸ هزار هکتار از مزارع گوجه فرنگی استان، از زنبور‌های تریکوگراما و براکون، استفاده شده است.
به گفته اسماعیلی، بکارگیری روش‌های غیرشیمیایی، مانند استفاده از انواع فرمون‌ها برای مبارزه با مگس زیتون در طارم سفلی، آغاز شده است و آینده بسیار روشنی برای این موضوع متصور هستیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان تصریح کرد: وظیفه وزارت جهاد کشاورزی، نظارت بر نوع و میزان مصرف سموم کشاورزی در محصولات زراعی و باغی است و بر اساس ماده ۲۸ قانون حفظ نباتات؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم وظیفه نظارت بر عرضه محصولات کشاورزی را بر عهده دارد و در صورت اثبات آلودگی و باقیمانده سموم، باید با همکاری شهرداری‌ها نسبت به جمع آوری و امحای آنها اقدام شود.
مصرف بی رویه سموم کشاورزی، سه روز مانده به برداشت محصول
«مصرف سموم و آفت کش‌ها در کشاورزان استان، هم بالاست و هم از روی ناآگاهی از آنها استفاده می‌کنند؛ در حالی که
دوره استفاده برخی از سموم ۲۳ روز است، کشاورزان و باغداران ۳ روز مانده به برداشت محصول، از آن استفاده می‌کنند تا محصول به اصطلاح باکیفیت تری به بازار عرضه کنند که این موضوع سبب می‌شود که باقیمانده سموم کشاورزی در محصولات باقی بمانند و با مشکلات گوارشی و سرطان‌های مختلف در جامعه روبه رو شویم.»بهنام فر، کارشناس حوزه جهاد کشاورزی هم افزود: در حال حاضر مصرف سموم کشاورزی در ایران، چهار یا پنج برابر کشور‌های اروپایی است این در حالی است که کشور‌های اروپایی تصمیم گرفتند که تا سال ۲۰۲۰ مصرف سموم کشاورزی را به یک دهم برسانند و این کار را هم آغاز کرده اند.
این کارشناس حوزه جهاد کشاورزی با بیان اینکه به دلیل مصرف بالای کود‌های شیمیایی و سموم کشاورزی، مقادیر بسیار زیادی از آنها به آب‌های زیرزمین وارد می‌شود، گفت: استفاده بیش از حد از اوره، خاک کشاورزی را آهکی کرده و بافت آن را تغییر داده است و این سموم، حتی گوشت و شیر دام‌های سبک و سنگین را آلوده کرده و به راحتی وارد بدن انسان می‌شوند.
بهنام فر با اشاره به اینکه از 2 سال پیش و بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، استفاده از سم لاروین، قدغن است، تصریح کرد: دوره کارایی این سم ۴۵ روز است و در حالی که انگور استان، تا دو هفته آینده برداشت می‌شود، کشاورزان به راحتی و فراوانی از این سم استفاده می‌کنند تا محصول به اصطلاح با کیفیت تری به بازار مصرف عرضه کنند.
به گفته این کارشناس حوزه کشاورزی، برای تغییر شیوه مبارزه با آفات در استان باید در ابتدا به کشاورزان آموزش دهیم که از چه نوع سمی، با چه دوزی و در چه زمانی استفاده کنند و در گام بعدی باید محصولات کشاورزان درجه بندی شوند و این موضوع سبب می‌شود که برای تولید محصولات سالم تر، ترغیب شوند.
بهنام فر تصریح کرد: دنیا امروز به سمت کاهش استفاده از کودها و سموم کشاورزی پیش می‌رود و ما هم باید در این راستا فعالیت کنیم.
سخن پایانی
هرچند کنترل آفات گیاهی، با استفاده از سموم و آفت کش ها، سودمند است، اما سازمان حفظ نباتات کشور، تابستان گذشته اعلام کرده بود که مصرف سموم و آفت کش‌ها در کشور، در یک دهه اخیر سه برابر شده و به حالت مصرف بی رویه درآمده است.
بیش از ۳۰۰ ترکیب شیمیایی آفت کش ها، علف کش‌ها و کودها، در کشاورزی استفاده می‌شود و باعث شده کشاورزی امروز، از کشاورزی ارگانیک، فاصله قابل توجهی داشته باشد.
از سوی دیگر، بر اساس اعلام سازمان حفاظت از محیط زیست، سالانه حدود ۲۵ هزار تن سم و بیش از چهار میلیون تن کود شیمایی در کشور مصرف می‌شود که تهدیدی قابل توجه برای سلامت منابع طبیعی نظیر آب و خاک است.
افزایش کمّی و کیفی محصولات کشاورزی و تأمین امنیت غذایی، از مفاد ماده یک اساسنامه سازمان جهاد کشوری است و باید نظارت دقیق تری بر میزان فروش سموم و نحوه استفاده از آن در بخش کشاورزی انجام شود.
نظر شما