فوت و فن نگهداری آکواریوم در خانه

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سیما؛ بسیاری از افراد علاقه‌مند به داشتن آکواریوم در منزل خود هستند. دانشمندان معتقدند که ماهی‌ها در مقایسه با سایر حیوانات خانگی که در فضایی محدودی نگه داری می ‎شوند، امید به زندگی بیشتری دارند، زیرا دشمنی تهدید کننده زندگی آن‌ها نبوده و مواد غذایی مورد نیاز آن‌ها همیشه تامین می‎ شود. با این حال گاهی اوقات ممکن است تجهیزات خراب شده، پوشش آکواریوم خراب شود و ماهی‌ها به بیرون بپرند.

شاید مهم‌ترین قدم برای داشتن ماهی‌هایی سالم، انتخاب آکواریوم مناسب و لوزام مختص به آن باشد؛ بنابراین آکواریومی انتخاب کنید که از نظر اندازه برای ماهی هایتان مناسب باشد. شاید این گونه به نظر برسد که آکواریوم‌های کوچک نیازمند مراقبت کمتری هستند، در حالی که اصلا اینطور نبوده و این گونه آکواریوم‌ها غالبا برای ماهی‌های شما حکم مرگ زودرس را دارند؛ بنابراین آکواریومی را انتخاب کنید که پس از رشد ماهی هایتان نیازی به تعویض آن نباشد.

در صورتی که در مکانی با آب و هوای سرد زندگی می ‎کنید، برای آکواریوم خود به یک بخاری احتیاج خواهید داشت. دمای مورد نیاز برای ماهیان متعلق به مناطق گرمسیری دمای ۲۳ تا ۲۶ درجه سانتی گراد می ‎باشد، بنابراین بخاری آکواریوم خود را متناسب با اندازه آن خریداری کنید و با توجه به دمای اتاق، درجه آن را تنظیم کنید. 

 

امروزه اکثر فیلتر‌ها هر سه مرحله فیلتراسیون را به خوبی انجام می‎ دهند و معمولا متناسب با اندازه آکواریوم رتبه بندی می ‎شوند. در صورت نگهداری از ماهی‌هایی که نیازمند تغذیه بیشتری در مقایسه با سایر ماهی هستند مانند ماهی طلایی یا سیچلید و یا ماهی‌هایی که نوزاد دارند یا از رشد بالایی برخوردارند، انتخاب فیلتر‌هایی در اندازه بزرگ‌تر ایده‌ی مناسب تری خواهد بود. اگر از فیلتر‌های کارتریج کشویی استفاده می ‎کنید، به صورت هفتگی آن را شستشو داده و ماهی یک بار آن را تعویض کنید و در صورت داشتن فیلتر قوطی مانند، مرتبا آن‌ها را بررسی کرده و در صورت لزوم آن‌ها را تمیز یا تعویض کنید. 

 

استرس ماهی‌ها را با پوشش‌های طبیعی و مکان‌های مخفی مناسب کاهش دهید. برخی از ماهی‌هایی که در دریا‌های آزاد زندگی می‎ کنند، برای داشتن حس امنیت و پیدا کردن خانه به پوشش‌هایی به شکل گیاهان تزئینی نیازمندند. در صورت عدم وجود پوشش‌های گیاهی برای این دسته از ماهی‌ها در آکواریوم احتمال بروز بیماری و مرگ در آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و همچنین در صورت تمایل به داشتن ماهی‌های بیشتر پوشش‌های گیاهی تزئینی موجود در آکواریوم خود را افزایش دهید.

 

در رابطه با سازگاری ماهی با محیط آکواریوم خود تحقیق کنید. قبل از خرید ماهی مورد نظر در رابطه با امکان تامین نیاز‌های مراقبتی آن از هر نظر و سازگاری آن با انواع دیگر ماهی‌های موجود در آکواریومتان اطمینان حاصل کنید. هنگام خرید ماهی علائم استرس و یا بیماری را بررسی کرده و از خرید ماهی‌های بیمار خودداری کنید. عادات شنا کردن آن‌ها را نیز مورد بررسی قرار دهید. به باله‌های ماهی مورد نظر به منظور عدم وجود پارگی یا هرگونه آسیب از جمله وجود لکه‌های سفید در آن دقت کنید که آیا آن‌ها تمایل به گاز گرفتن دست شما را دارند یا خیر. از خریدن ماهی‌هایی که به تازگی صید شده اند خودداری کنید، زیرا این گونه ماهی‌ها تمایل زیادی به بروز علائم استرسی از خود دارند. قبل از خرید ماهی مورد نظر به مدت یک هفته از آن در آکواریوم خود نگهداری کنید و از مناسب بودن آن برای خود اطمینان حاصل کنید.

انواع خاصی از ماهی‌ها، ماهی‌های در حال رشد هستند؛ به این معنی که آن‌ها را باید در گروه‌های ۶ تا ۱۰ خریداری کنید. برخی نمونه‌های این نوع ماهی‌ها عبارتند از:ماهی تتراس، میله بار، دانیو، راسبورا و گربه ماهی کوروریوراس. در صورت عدم سازگاری این نوع ماهی با آکواریومتان، به دنبال انتخاب ماهی دیگری باشید.

نوع دیگری از ماهی‌ها نیز وجود دارند که باید به تنهایی نگه داری شوند، مانند کوسه رنگین کمان، اره ماهی و ...؛ بنابراین در صورت تمایل به نگهداری از چند نوع ماهی در یک آکواریوم، ماهی دیگری انتخاب کنید. 

 

ماهی را به آهستگی درون آکواریوم قرار دهید و از قرار دادن ناگهانی آن درون آکواریوم خودداری کنید. تکنیک‌های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد. برای جلوگیری از افزایش میزان استرس ماهی‌ها در حین قرار دادن آن‌ها درون آکواریوم، چراغ‌های آکواریوم را خاموش کنید و کیسه حاوی ماهی را درون آکواریوم قرار دهید و سپس مقدار کمی از آب اکواریوم را به داخل کیسه حاوی ماهی بریزید و از ریختن آب درون کیسه به داخل آکواریوم خودداری کنید. چند ساعت اولیه‌ای که ماهی در آکواریوم قرار دارد، از روشن کردن چراغ‌های آکواریوم خودداری کنید. در طول چند روز ابتدایی نگهداری از ماهی مورد نظرتان، آن را از نزدیک بررسی کنید تا از عدم وجود علائم بیماری در آن و خوردن غذا مورد نیازش اطمینان حاصل کنید.

در آخر، حتما هر شب چراغ آکواریوم خود را خاموش کنید، زیرا ماهی‌ها قادر به بستن چشمان خود برای خوابیدن نیستند و وجود نور باعث آسیب رسیدن به چشمانشان خواهد شد و همچنین، وجود نور در آکواریوم باعث افزایش رشد جلبک‌ها در آب می ‎شود. خریداری چراغ‌های تایمر دار ایده مناسبی برای شما خواهد بود. 

 

تغییرات جزئی لازم در آب آکواریوم را به منظور حفظ سلامت ماهی اعمال کنید. آب رودخانه‌ها و نهر‌ها معمولا تا حدودی آلوده بوده و غلظت این گونه آب‌ها بیشتر از آب اکواریوم‌ها هستند. آب اکواریوم معمولا حاوی نیترات است (حتی با وجود فیلتر مناسب درون آکواریوم). تغییرات آب عامل شماره ۱ برای داشتن محیطی سالم و متعادل در آکواریوم است. حداقل یک بار در ماه بقایای به جا مانده در ته آکواریوم را تمیز کنید، به خصوص شن ریزه‌های موجود در آن را و برای برطرف کردن ترکیبات کلر و فلزات سنگین از آب آکواریوم، از سیستم تهویه‌ای مناسب استفاده کنید. قبل از ریختن آب جدید به درون آکواریوم:با استفاده از دستگاه‌های سنجش میزان pH، pH آب آکواریوم خود را اندازه گیری کنید. ماهی‌های آب شیرین، در سطح pH ۶.۶ تا ۷.۸، دارای رشد مناسب تری بوده و از ابتلا به بیماری‌های مختلف در امان خواهند بود و همچنین لازم به ذکر است که برای داشتن محیطی سالم در آکواریوم خود حداقل ماهی یک بار آب آن را تعویض کنید. 

 

برخی ماهی‌ها گیاهخوار، برخی گوشت خوار و برخی دیگر هم گیاه خوار و هم گوشت خوارند. ماهی‌های مختلف به مواد مغذی مختلفی نیازمندند و نیازمند غذا‌های با کیفیتند. اطلاعات لازم در رابطه با نیاز‌های غذایی ماهی خود را کسب کرده و آن را با غذا‌های متنوع تغذیه کنید. اکثر ماهی‌ها معمولا روزی یک بار نیازمند تغذیه شدن هستند، اما با این وجود ماهی‌هایی که داری فعالیت بیشتری در مقایسه با سایر ماهی‌ها هستند، نیازمند تعداد وعده‌های غذایی بیشتر، اما با حجم کمتری می‎ باشند.

نگهداری از ماهی در آکواریوم کار سختی نیست و در صورت تامین نیاز‌های اساسی آن‌ها می‎ توانید سال‌های متعددی را در کنارشان بگذرانید. 

 

یکی از اصلی‌ترین نکات برای موفقیت در نگهداری آکواریوم در خانه دانستن نکاتی در مورد آب آن است. بعد از خریداری آکواریومی جدید باید در صدد ترغیب رشد باکتری‌های مفید در آب آن باشید. این چرخه به مدت ۴ تا ۶ هفته به طول خواهد انجامید. استفاده از باکتری‌های آغاز کننده، می ‎تواند این چرخه را به ۱ تا ۳ هفته کاهش دهد. 

بعد از ریختن آب مخصوص آکواریوم به درون آن حداقل تا ۲۴ ساعت از قرار دادن ماهی‌ها درون آن خودداری کنید و با استفاده از فیلتر موجود در آکواریوم، آب آن را تصفیه کنید. تعدادی از ماهی‌های کوچک دانیو، گورامی و سایر ماهی‌های از این دست را در آکواریوم خود قرار دهید (این ماهی ها، سرسخت بوده و نسبت به آمونیاک و نیتریت حساس نیستند).

به تدریج باکتری‌های مفید را به آب آکواریوم خود اضافه کنید تا تعادل مناسب در آب ایجاد شد و سپس ماهی‌های جدید خود را درون آب آکواریوم قرار دهید.

- حتما هر روز دمای آب آکواریوم خود را بررسی کنید. 

 

- ۱۰% از آب آکواریوم را با آب تمیز تعویض کنید.

- pH آب، امونیاک، نیترات و کلر موجود در آب را اندازه گیری کنید.

- جلبک‌های موجود در آب آکواریوم را از بین ببرید. 

- مراقبت‌های ماهانه

- ماسه ته نشین شده در آب آکواریوم را از ببرید.

- ۲۵% از آب آکواریوم را با آب تمیز تعویض کنید.

- فیلتر را بررسی کرده و در صورت لزوم آن را تمیز یا تعویض کنید.

- جلبک‌های آن را از بین ببرید.

- پوشش‌های گیاهی طبیعی و تزئینی را پاک سازی کنید.

- در صورت لزوم گیاهان زنده موجود در آکواریوم را هرس کنید.

دامنه pH مناسب برای آب آکواریوم چیزی بین ۶.۵ تا ۸.۲ است وعدم تعادل pH در آب آکواریوم، تهدید کننده سلامت ماهی‌ها می ‎باشد.

 

از آن جایی که آب شهری حاوی کلر و کلرامین هستند، قبل از ریختن آن در آکواریوم خود با استفاده از دستگاه‌های تصفیه، آن را از بین ببرید.

 

میزان آمونیاک موجود در آب آکواریوم نباید بیشتر از ۰.۲۵ میلی گرم در لیتر باشد. برای کاهش میزان آمونیاک موجود در آب آکواریوم می‎ توانید از خنثی کننده‌های آمونیاک استفاده کنید.

 

در صورتی که میزان نیتریت موجود در آب آکواریوم بالا باشد، اکسیژن موجود در خون ماهی کاهش می ‎یابد. برای کاهش میزان نیتریت آب آکواریوم خود، مقداری نمک به آب آن اضافه کنید.

 

میزان نیترات موجود در آب آکواریوم نباید به بیش از ۴۰ میلی گرم در لیتر برسد. وجود بیش از اندازه نیترات در آب آکواریوم باعث افزایش جلبک‌های موجود در آن خواهد شد. تعویض آب آکواریوم به پایین آمدن سطح نیترات آن کمک خواهد کرد.

 

سختی آب به میزان کلسیم و منیزیم موجود در آب اشاره دارد. دامنه طبیعی میزان کلسیم و منیزیم موجود در آب آکواریوم چیزی حدود ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلی گرم در لیتر است. آب با سختی بالا معمولا pH بالایی دارد. نرم شدن آب، سطح pH را پایین می‎آورد.

 

دامنه طبیعی میزان قلیایی بودن آب آکواریوم چیزی بین ۱۲۰ تا ۳۰۰ میلی گرم در لیتر است. خاصیت قلیایی پایین می ‎تواند باعث تغییر ناگهانی سطح pH آب آکواریوم شود که این امر تهدید کننده زندگی ماهی‌ها است. برای بهبود میزان قلیائیت آب، میزان آن را افزایش دهید.

 

درجه حرارت متعادل برای آب آکواریوم دما بین ۲۳ تا ۲۸ درجه سانتیگراد است. نوسانات ناگهانی دما موجب آسیب رسیدن به ماهی‌ها می‎ شود. برای حفظ دمای مناسب آکواریوم، از بخار آکواریوم استفاده کنید.

برای خنثی کردن میزان آمونیاک و نیتریت اضافی آب آکواریوم هر سه نوع تصفیه مورد نیاز خواهد بود. این سیستم‌های تصفیه، معمولا از هر ۳ روش استفاده می ‎کنند:

 

یک صفحه شکاف دار در زیر تخت شن، آب را به طور مداوم تصفیه خواهد کرد.

 

در آکواریوم‌های بزرگ استفاده از فیلتر برق و فیلتر زیر ماسه‌ای به صورت ترکیبی توصیه می ‎شود.

 

این فیلتر معمولا در پشت آکواریوم قرار می ‎گیرد. این فیلتر، آب را از آکواریوم خارج کرده و آن را از طریق یک کارتریج قابل تعویض، پمپ می ‎کند.

 

ایده آل برای آکواریوم‌های بزرگ‌تر از ۲۰۸ لیتر.