پخش زنده
امروز: -
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی گفت: سقوط کابینه رژیم صهیونیستی، نمایانگر تغییر استراتژی آمریکا درباره جنگ غزه است که به آتش بس کمک میکند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفت و گوی ویژه خبری با موضوع اولین روز آتش بس میزبان مجتبی فردوسی پور، رئیس مرکز مطالعات غرب آسیا و شمال آفریقای وزارت امور خارجه، ابوالفضل ظهرهوند، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی و سید محمود رضا شمس دولتآبادی عضو هیئتعلمی دانشگاه دفاع ملی بود.
مقدمه: آغاز آتشبس امروز طبق وعده البته با سه ساعت تاخیر در غزه طبق توافقی که میان رژیم صهیونیستی و حماس صورت گرفت، پیش رفت. میخواهیم راجع به اولین روز آتشبس صحبت کنیم. همانطور که اشاره کردم آتشبس در نوار غزه بعد از چهارصد و هفتاد و روز جنگ و با تاخیر سه ساعته طبق برنامه و زمان یاد شده امروز یکشنبه سیام دیماه اجرایی شد و همزمان با آغاز مرحله نخست روند آزاد سازی، ۹۰ اسیر فلسطینی در بند زندانهای رژیم صهیونیستی آزاد شدند.
سوال: آقای ظهره وند پسلرزههای اجرای آتشبس در کابینه نتانیاهو، با استعفای وزرا از جمله بن گویر آغاز شد و بپرسیم که کابینه رژیم صهیونیستی الان با اجرای آتش بس در اولین روز با چه مخاطراتی روبهرو هست؟
ظهره وند: شما هم اشاره فرمودید همان طور که آمارها نشون میدهد الان در مجلس طیف مقابل اکثریت قاطع را دارد یعنی شصت و یک کرسی را دارد که در صورت شکست دولت ائتلافی با خروج عدهای از عناصر افراطی که مخالف طرحهای آتش بس هستند، میشود پیشبینی کرد که با فردایی که آقای ترامپ میآید سر کار اگر این دو سه نفری هم که هستند استعفا بکنند آقای نتانیاهو هم باید خداحافظی کند. حالا البته بن گویر بیرون رفته ولی نیاز هست که مثلاً افرادی مثل اسموتریچ هم بروند بیرون. اگر دو سه نفر بیایند بیرون از دولت ائتلافی قابل پیشبینی است که این دولت میشکند و باید بروند به سمت رای گیری مجدد و پیش بینی میشود طرف مقابلشان بتواند راحت کابینه را تشکیل دهد و نیازی هم نیست دیگر نگران باشند. خوب اگر این اتفاق بیفتد و نتانیاهو کنار برود میشود به آینده این چند فازی که برای آتشبس پیشبینی کردند امیدوار بود ولی اگر نه نتانیاهو بماند شکنندگی این آتشبس مضاعف است، چون تا همین الان هم سعی کرده که تخطی بکند. همزمان با شروع مبادله باز اینها دست به کشتار و جنایت زدند. عملیات داشتند، عنوان کرده که ما باید اطمینان پیدا کنیم یعنی در هر فازی نتانیاهو میتواند با ادعای نبود اطمینان از حماس باز آن پروسه کشتار را انجام دهد.
سوال: طرف مقابل را بررسی کنیم یعنی حماس سخنگوی گردانهای قسام اشاره کرده که تعهد ما به آتشبس بستگی به تعهد دشمن و اجرای مفاد مختلف این آتشبس دارد، نکته اول نکته بسیار مهم است آیا با توجه به ذات رژیم صهیونیستی او متعهد به این آتش بس خواهد بود و در صورت نقض آتش بس گزینههای پیش روی مقاومت چگونه تعریف خواهد شد؟
فردوسی پور: بگذارید من از این دید به موضوع نگاه بکنم که با چهار عنصر اساسی در رویداد یک آتشبس روبهرو هستیم نکته حائز اهمیت اول اینکه مقاومت برای اولین بار در منازعه با رژیم صهیونیستی از یک استراتژی تهاجمی توانسته بهره ببرد و استفاده بکند ما تا به الان در منازعات اعراب اسرائیل چه جنگهای کلاسیک و چه جنگهای مقاومتی عنصر تهاجم را نداشتیم. برای اولین بار توی هفت اکتبر این اتفاق افتاد، نکته حائز اهمیت دوم این بود که رژیم صهیونی به دنبال یک جنگ استراتژیک بود لکن آن چیزی که ما از رژیم صهیونیستی دیدیم بیشتر جرم و جنایت بود یعنی مفهوم جنگ بر نمیدارد، اما اتفاقی که افتاده در این پانزده ماه این بود که اسرائیل با تمام قوا که تا بن دندان مسلح بود و آمریکاییها پشتش را گرفتند سنتکام و ناتو هم آمدند به مددش لکن دچار یک جنگ فرسایشی شد یعنی جنگ استراتژیک را با جنگ فرسایشی باخت. چیزی که امروز جهان غرب دارد اعتراف میکند که اسرائیل دچار شکست استراتژیک شده. نکته حائز اهمیت سوم این است که جنگ و صلح هم به دست خودش نیست ایالات متحده آمریکا بایستی آن را به عنوان رمز در واقع کاخ سفید به عنوان امتیاز جمهوری خواه و دموکرات در دعوای بین این دو حزب تعیین بکند و بهره سیاسی آن را ببرند که الان با نظارت ایالات متحد آمریکا دارد اتفاق میافتد.
نکته چهارم موضوع این است که آنچه که اتفاق افتاده ناشی از به هم ریختگی ازهم پاشیدگی یک انفجار سیاسی در داخل و یک فرسایش در قوای نظامی رژیم صهیونیستی است که رژیم صهیونیستی را وادار و ناچار کرد که به این آتشبس تن بدهد. پس بنابراین ما از این حیث که احساس بکنیم اسرائیل در این وضعیت اقتداری قرار گرفته که دوباره به میدان جنگ برگردد این احتمالش خیلی ضعیف است ضمن اینکه عرض کردم قرار هم در جایی دیگر دارد تثبیت میشود بعد تصمیمگیری میشود. همانطور که شما هم اشاره کردید مقاومت با وجود اینکه در اولین تاریخ منازعه با رژیم صهیونیستی وارد استراتژی تهاجمی شده این مقاومت دیگر با مقاومت قبل از هفت اکتبر متفاوت خواهد بود ما داستان را در پیش رو و چشمانداز و افق آینده باید به قبل و بعد از هفت اکتبر تقسیم بکنیم آن چیزی که اتفاق افتاد اتفاق مشترکی است که در وضعیت مقاومت رخ داد و این برای اولین بار در مقابل رژیم صهیونیستی خودنمایی کرد. همین الان هم گروههای مقاومت از جمله حماس، از جمله جهاد اسلامی، حزبالله و همینطور به گروههای یمنی اعلام کردند که اگر تخطی از طرف رژیم صهیونیستی صورت بگیرد تقریباً به آن پاسخ خواهند داد و این نقطه اتکا و نقطه قوت مقاومت ردر وضعیت آتشبس پیشرو خواهد بود.
سوال: اظهار نظر وزیر دارایی رژیم صهیونیستی را بررسی کنیم او گفته که اگر به جنگ بازنگردیم و مسئله در همینجا ختم بشود یک دستاورد بزرگ برای طرف مقابل یعنی حماس و شکست هولناک برای ما هست اگر بخواهیم دادهها و آنچه که اتفاق افتاده در عرصه میدان در سناریوهای مختلف اجرا شده رژیم صهیونیستی را مرور کنیم پیروز و بازنده این میدان و این ماجرا کدام طرف است؟
ظهره وند: الان به طور قطع پیروز حماس و مقاومت است، چون من این اتفاق را میگویم میتوانم به یک بازی تیمی تشبیه بکنم مثل فوتبال که این گل نهایی را حماس زد، اما پاس گل را و این صحنه را ما به دست حوزه مقاومت داشتیم یعنی اگر یمن نمیبود اگر حزبالله نمیبود که تمام قد ایستاده و پای این ایستادگی اش هم رهبری اش را از دست داد به شهادت رسید سید حسن و رهبران دیگر و همچنین حتی آقای اسد که به هر حال فضایی را فراهم کرد که کمک از طریق سوریه مستمر میرسید به لبنان و گروههای مقاومت و ایران که وجه الهامبخشی و هماهنگکنندهای را داشته، یک کار تیمی بود که خوب هزینهمند هم بود برای ما، اما نتیجه آن شد پیروزی قطعی حماس که ضعیفترین حلقه در حوزه مقاومت بود و بنابراین این یک پیروزی جمعی بوده و اگر ارزیابی بکنیم شکست اصلی اش با امریکاست یعنی امریکا بود که حتی نیروی نظامی وارد کرد الان عده ای از این افرادی که در گروگان حماس هستند امریکایی هستند حتی تعدادی از کماندوهای اینها کشته شدند که حتی اسمی از آنها نمیبرند.
ما شاهد بودیم خبری بیرون درز کرد که ترکیه هم عده ای از نیروهای نظامی اش در عین حالی که آقای اردوغان نشانی دیگری میداد و به حمایت از حماس تقبیح میکرد اسرائیل را، اما نیروهایشان دست تنها داشتند میجنگیدند که بعد مجبور شدند بگویند یهودیهای ترک بودند که رفتند سرخود آنجا دارند میجنگند و یا کمکهای انگلیس دادهاند یا در عملیاتی که ما در وعده صادق یک و دو داشتیم ناتو تمام قد آمد و تلاش کرد که مهار کند و کمک بکند به اسرائیل لذا طرف مقابل که امروز در سیمای نتانیاهو و آقای گالانت دارند میگویند اینها جنایتکارند و مرتکب نسل کشی شدهاند، اما در واقع باید گفت بایدن، ناتو و اتحادیه اروپا در این جنایتکاری و در این ویرانگری نقش داشتهاند. باز فراموش نکنیم صحنه به قدری اینجا تمیز شد که ما دیدیم بخشی از حوزه عربی هم آمد و از طریق راه آی مک کمک تسلیحاتی، لجستیکی و اطلاعاتی و حتی اردن سلاحهای دفاع هوایی را آنجا به کار گرفت برای پوشش دادن به امنیت رژیم صهیونیستی این وضعیت را داریم از آن سمت اتفاق دیگری را ما داریم شاهد میشویم که فشار عجیبی آورده روی کابینه و روی شخص نتانیاهو اینکه خوب خانوادهها میگویند شما چهار ماه پیش پنج ماه پیش همین طرح آقای بایدن بود اگر پذیرفته بودی تعداد کمتری الان بحث میکنند که شاید شصت نفر شان هم زنده نباشند. خوب این تعداد میتوانست بالاتر باشد چه دستاورد داشتیم مهمترین مرجع و حجت و سند کارشناسی را شما باید به مواضع مطبوعات و رسانههای غربی نگاه کنید.
گاردین، نیوزویک، خود مطبوعات داخل رژیم صهیونیستی و کانال دوازده یا چهارده رژیم صهیونیستی که صریح میگوید که شکست خوردیم ما باختیم، هیمنهای که با ترور و سرکوب به دست آوردیم این هیمنه از دسترفته و تازه آغاز شکست است، شکستهای اصلی را ما بعدها خواهیم دید، چون اینها مجبور شدند که حتی تمام شروط حماس را بیشتر از آنچه که حماس در دور قبل پذیرفته بود یعنی در حضور نیروهای اسرائیلی در مرز فیلادلفی را در دوره قبل پذیرفته بودند الان مجبور شدند فیلادلفی را ترک کنند، سرعت ترکش هم بالا رفته لذا وقتی ما معادلات را نگاه میکنیم میبینیم تمام صحنه به نفع حماس شد و طرف مقابل ما بازنده دارد صحنه را ترک میکند.
سوال: حق از سر گیری جنگ را برای خودمان محفوظ نگه میداریم بخشی از اظهارات بنیامین نتانیاهو است یعنی چه؟ یعنی از زمینهها ما قضیه مکرر آتش بس و زدن زیر میز آنچه اتفاق افتاده و یک دستاورد هست طبق اذعان رسانهها را برای خودش فراهم میکند با این اظهارات؟
فردوسی پور: ببینید این به نوعی میشود گفت فرار رو به جلو، مفهومسازی میشود. نتانیاهو از زمانی که شاه بیت آتش بس مستحکم شد، تهاجم خودش را علیه غزه استمرار بخشید و فلسطینیها بیش از صد و بیست شهید دادند ظرف همین دو روز منجر به توافق، بنابراین دست پیش میگیرد که پس نیفتد و نتانیاهو میخواهد بگوید که من پیروز جنگ و پیروز میدان هستم به خاطر اینکه قرار جنگ و صلح در طرف رژیم صهیونیستی و به دست دولت اوست. نکته حائز اهمیتی که اینجا بایستی به آن توجه کنیم این است که نتانیاهو از مسائل عدیدهای رنج میبرد این رنج اولاً در حوزه کارکرد سیاسی و ساخت قدرت سیاسی است که این دولت ائتلاف دیگر ائتلافی برایش حاکم نیست هم در وضعیت کنست، هم در وضعیت کنارهگیری حزب قدرت یعنی بن گویر استعفایش را اعلام کرده که ما کل وزرای حزب قدرت خودمان را از کابینه خارج میکنیم که اگر اسموتریچ هم به پیوندد به این وضعیت یعنی استعفای بن گویر، وضعیت ائتلاف دولت نتانیاهو تقریباً سست میشود.
اساس این دولت یعنی وضعیتی که لیکود الان به عنوان حزب مؤتلف دایر مدار قصه است و نخست وزیری نتانیاهو است مبتنی بر آرمانهای ایدئولوژیک جنگ است. نکته حائز اهمیت دوم این است که نتانیاهو از مصائب و پروندههای جنجالی محاکم قضایی داخلی و بینالمللی رنج میبرد یعنی ما هم وضعیت آی سی سی را بایستی ملاک معیار خودمان قرار بدهیم که الان نتانیاهو را میخکوب کرده و در وضعیت رژیم صهیونیستی و در داخل سرزمینهای اشغالی محصور کرده. بسیاری از کشورها اعلام کردند که براساس رویه رای دادگاههای بینالمللی عمل خواهند کرد و اگر نتانیاهو مسیرش به آن طرفها بیفتد چه بسا دستگیر بشود بعضی از کشورهای غربی بر اساس فشار ایالات متحده آمریکا کوتاه آمدند، اما از همه مهمتر پروندههای خود نتانیاهو در وضعیت محاکم قضایی داخلی است. ضمن اینکه افکار عمومی دچار یک انفجار سیاسی شد که این معادله اهدافی که از ابتدای هشت اکتبر یعنی بعد از عملیات هفت اکتبر نتانیاهو اعلام کرد که سه شرط اساسی داشت.
یکی اینکه من کلی اسرای دربند مقاومت را بدون تبادل آزاد خواهم کرد یا اینکه غزه را به طور کامل اشغال خواهم کرد که کنست در یکی دوتا از فرآیندهای پیش رو مصوب کرد که کل غزه شهرکسازی بشود و در واقع کوچ اجباری بدهند. نکته حائز اهمیت سوم این بود که گفت من تنها خلع سلاح حماس بلکه نابودی کامل حماس را مد نظر قرار دارم الان چیزی که دارد اتفاق میافتد حماس خودش دایر مدار نظم و انضباط غزه است یعنی مردم را الان خود حماس دارد هدایت میکند اینها با سربندهای سبز رنگ و پوشیدن لباس پلیس خودشان وارد فعالیتهای خدماترسانی به شهرهای غزه و مناطق مختلف استانهای غزه شدند.
سوال: این خودش شکست رژیم صهیونیستی نیست؟
فردوسی پور: طبیعتاً عرض کردم شکست راهبردی است، یک شکست استراتژیک است برای اینکه برای نخستین بار اسرائیل مدعی این بود که جنگ را از اعداد روز بر اساس انگشتان دست تجاوز داده، جنگ شش روزه، جنگ بیست روزه، جنگ یازده روزه، جنگ سی و سه روزه این را آورده توی یک معادله گسترده پانزده ماه به عنوان جنگ استراتژیک لکن دچار شکست استراتژیک شد به خاطر اینکه دچار یک جنگ فرسایشی شد لذا اتفاقی که امروزه افتاد این است که مقاومت مستحکمتر از گذشته است و اساساً معادلات امنیتی نه براساس چرخهها و معادلات گذشته بلکه بر اساس رویکردهای جدید دارد تبیین میشود. ببینید یکی از استادان برجسته روابط بینالملل ایالات متحد آمریکا همان روزهای اولیه هفت اکتبر اعلام کرد که موازنه سنتی قوا و تهدید دیگر از نظام بینالملل رخت بربسته. وقتی از ایشان سؤال کردند مفهوم این کلام چیست؟ گفت یک قدرت هستهای با بیش از چهارصد کلاهک هستهای در مقابل یک گروه چریکی چهل و پنج هزار نفره یارا و قدرت و توان ندارد. هنری کیسینجر میگوید ارتشهای متعارف اگر پیروزی به دست نیاورند یقیناً شکست خوردند و گروههای چریکی که تعبیر ما مقاومت است اگر آنها شکست نخورند یقیناً پیروز میدان خواهند بود.
سوال: آقای سید محمود رضا شمس دولتآبادی عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی هم به جمع ما اضافه شدند ساعتی قبل از گردانهای قسام با حضور گسترده درمیان مردم غزه سه اسیر رژیم صهیونیستی را به صلیب سرخ تحویل دادند. سؤال هم اینجا است که رژیم صهیونیستی که ۴۷۰ روز مناطق مختلف غزه را بمباران کرد و تقریباً شخم زد، چطور موفق نشد که این سه اسیر رژیم صهیونیستی را آزاد کند؟
شمس دولت آبادی: بله بسیار جالب است، برای اولین بار است که رژیم اشغالگر در مقابل یک گروه آزادیخواه و یک دولت مشروعی تحت عنوان حماس در باریکه غزه، مجبور میشود به مذاکره و مجبور میشود به آتش بس و به رسمیت شناختن همچنین قضیهای در مقابل خودشان که بعد از ۱۶ ماه مقاومت موفق میشوند این پیروزی را به دست بیاورند، نکته جالبی است و از آنجا که اهدافی که رژیم اشغالگر در سرکوب مردم داشت، به هیچ عنوان به هیچ یک از اهداف اش دست پیدا نکرد. نه تنها نتوانست امنیت شهروندان خودش را برقرار کند، نه تنها نتوانست درگیریها را از خانه خودش، از منطقه امن خودش دور نگه دارد و نتوانست اسرای خودش را آزاد کند، امروز مجبور شده است به آتش بس تن بدهد. این طرف همینطور که فرمودید حماس در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد، هم مردم غزه بعد از این مقاومتی که کردند و واقعاً فشارهای فوق العاده زیادی که یک کشور مستقل با پشتیبانی بین المللی هم تاب مقاومت نداشت و این نیروی ایمان مردم مسلمان غزه بود که توانست مقاومت کند. جالب این است که حماس هم بعنوان یک گروه مسلح و آزادی بخش برای حفظ و امنیت شهروندان خودش اخیراً یکی دو ماه است که بازسازی انجام داده است و به اعتراف هم صهیونیستها و هم مجامع بین المللی و سیاسی، حکمران اصلی در غزه علی رغم اشغالگری ها، خود حماس است و امروزه حماس ما شاهد بودیم تا همین چند روز پیش از طریق حتی موشکهایی که با برد بلند به تل آویو هم تعرض میکردند و مراکز نظامی اطراف هم شلیک میکردند، نشان میداد که حتی قدرت جذب نیروی جدید از بازماندگان شهداء و خانوادههای آسیب دیده غزه را دارد و آنها را سازماندهی مجدد کرده.
در واقع دارای یک روحیه جدید هستند. این حماس است که فرصت مقابله و فرصت مبارزه را برای خودش حفظ کرده است و آمادگی دارد. همینطور که در یکی دو ماه گذشته نشان داده است، آمادگی دارد که بیش از پیش و گذشته بتواند از مردم خودش دفاع کند و امروز ما شاهد این قضیه هستیم. یکی از موفقیتهایی که حماس و این گردانها به دست آوردهاند، ایجاد وفاق، همبستگی بین ملتهای مختلف مسلمان است. آنها با اتحاد و همبستگی بین مردم عراق، یمن، ایران، لبنان و کشورهای مختلف دیگر به یک پشتیبانی متقابل دست پیدا کنند و این برای حماس یک موفقیت اساسی واقعاً گفته میشود.
سؤال: آقای ظهره وند، یک نکته بسیار مهم، باز هم بروم به سراغ اظهارات اسموتریچ، وزیر کابینه رژیم صهیونیستی، اشاره کرده است به غزه بنگرید، ویران و پاره پاره شده است و غیر قابل زندگی است و همینگونه هم باقی خواهد ماند. آینده مقاومت، آینده مردم غزه را چطور میبینید، آیا آنچه که رژیم صهیونیستی در غزه مرتکب شد، این قتل عام حدود ۵۰ یا ۶۰ هزار نفر از مردم بیگناه و غیر نظامی، حمله به مساجد، حمله به بیمارستان و حمله به نقاطی ممنوعه تلقی میشد برای رژیم صهیونیستی آیا واقعاً یک دستاورد است؟
ظهره وند: خیر، ببینید برای رژیم صهیونیستی دستاورد نیست ولی من صورت مسئله را میشود یک مقدار متفاوت هم دید. اول اینکه رژیم صهیونیستی یک کشور نیست، یک پایگاه اطلاعاتی عملیاتی امریکا در منطقه است. نکته دوم اینکه فرجام این آتش بس و فرجام حماس، ارتباط وسیع و مستقیم پیدا میکند با استراتژی امریکا درباره منطقه به ویژه غرب آسیا، ایران و صورت بندی جدیدی که دارد در معادلات بین المللی شکل میگیرد. نکته بعدی اینکه موضع آقای اسموتریچ به نظر من درخور توجه است، چون ذات این رژیم نیامده است که بخواهد یک مدل جدید اجتماعی و سیاسی را به دنیا معرفی کند. بحث این است که سلطه امریکا و نفوذ منطقهای امریکا را پشیبانی میکند. یعنی اگر امریکا استراتژی اش در قبال منطقه تغییر کند، به فرض از منطقه برود، رژیم صهیونیستی فکر نمیکنم یکماه دوام بیاورد. اما اگر قرار باشد استراتژی را دنبال کند، ما باید خیلی هوشمند باشیم، این پیروزی، پیروزی مقاومت است. ما حماس را باید در منظومه و ژئوپولوتیک مقاومت تعریف کنیم، و الا کاری از حماس برنمی آید.
اسموتریچ درست میگوید، این ویرانه را اگر اینها اجازه ندهند، چه کسی میخواهد اینجا را بسازد، انسانها در این ویرانه میخواهند چه کار کنند. اگر مقاومت حماس و جهاد اسلامی اگر اینها ایستادند و نتوانستند این اتفاق را شکل بدهند، نقش حوزه مقاومت و جایگاه ژئوپولوتیک منطقه است، ژئوپولوتیک مقاومت، ما این را ببینیم. نکته بعدی اینکه برآورد من این است اگر نتانیاهو بماند، آتش بس فرجامی ندارد و آنچه که میتواند دوباره به حماس کمک کند، حوزه مقاومت و ژئوپولوتیک مقاومت است. اما اگر کابینه سقوط کند گویای این است که استراتژی امریکا و دوره ترامپ تغییراتی کرده است و بنابراین میشود امیدوار بود که اتفاقهایی بیفتد و این میتواند آتش بس را پایدارتر کند. ولی فعلاً نظر من این است که اسموتریچ و بن گویر اینها هنوز خروج رسمی نکردهاند. کابینه ائتلافی اگر سقوط کند، یعنی پایان کار نتانیاهو نشان میدهد که در استراتژی ترامپ اینها راحت از روی نتانیاهو رد شدند و اولین قربانی برای استراتژی جدید ترامپ باشد ولی اگر نه، همان خط را با شیوه جدید دنبال کنند که بایدن رفته است، بنابراین ما باید خیلی هوشمندانه و با نگرانی و با دقت مسئله را ببینیم، زیاد اینطور نگاه نکنیم که الان حماس میتواند واقعاً حماسه خاصی را شکل بدهد و از اینطور قضایا، نه زیاد از جلو بیفتیم و نه از پشت، وضعیت صحنه را درست ببینیم و وضعیت صحنه میگوید مقاومت خروجی اش را داد که این گل را حماس بزند و بدانیم که کار دشواری درپیش داریم.
سؤال: آقای فردوسی پور، کسانی که رمز بقاء و ماندگاری شان را تشنج در تنش و در جنگ افروزی میدیدند، میمانند با توجه به تحولات و با توجه به آنچه که اتفاق افتاده است، یعنی برقراری آتش بس یا پایان عمر سیاسی آنها محسوب میشود؟
فردوسی پور: طبیعتاً پایان عمر سیاسی آنها محسوب میشود. ما در تاریخ گذشته هم شاهد این موضوع بودهایم، در دو سه مرحله، در وضعیت رژیم صهیونیستی شاهد آن بودیم. شاید اگر بعنوان شاخص بخواهم اشاره کنم، وضعیت اولمرت بعد از جنگ ۳۳ روزه لبنان است که تبعات جنگ ۳۳ روزه لبنان دامن اولمرت را گرفت و موجبات سقوط او را سبب شد؛ بنابراین وضعیت پیش رو بیانگر این است که شرایط در رژیم صهیونیستی از یک ثبات و پایداری برخوردار نخواهد بود و طبیعتاً ممکن است یک مقداری زمان رو به جلو برود و نتانیاهو بتواند از این ضعف زمان استفاده و بهره برداری کند. ولی افق روبهرو اینگونه است که شرایط درون ساخت قدرت سیاسی رژیم صهیونیستی به نفع جریان افراط گرا درحال حاضر نیست و این احتمالاً موجبات سقوط دولت نتانیاهو را سبب شود برای اینکه خود امریکاییها هم چراغ سبز این را دادهاند. اگر در اظهارات اخیر ترامپ هم نگاه کنید، وضعیت آتش بس را با دولت خوش خیم یا به تعبیری دولت خوب در آینده اسرائیل تعبیر میکند. این مفهوم دال بر این است که ترامپ اساس کارش براساس شعارهای تبلیغاتی امریکایی اول است و امریکایی اول مفهوم اش در عرصه بین الملل اینگونه است که امریکا دیگر تحمل هزینههای گزاف در حوزههای بحران منطقهای و بین المللی را برنخواهد تابید.
الان مشکل اساسی امریکاییها اقتصاد است، مشکل اساسی شان کاهش ارزش پول دلار در بازارهای بین المللی است و به دلیل بحرانهایی که دامنگیر ایالات متحده امریکا و مدیریت امنیت بین المللی شده است، از بس که دلار بی پشتوانه از جیب کشورهای دیگر چاپ کردهاند، این شاخص را از دست دادهاند؛ لذا شما میبینید ترامپ توجه اش را میگذارد روی وضعیت ارزهای دیجیتالی و این مفهوم دارد. آمدن شخص ایلان ماسک درکنار ترامپ مفهوم اساسی دارد. اینکه ایالات متحده امریکا امروز به ذخایر و داشتهها و اندوختههای طلایش دارد برمی گردد، یکی از رویکردهای اساسی در رقابت با چین در حوزه اقتصاد است؛ بنابراین این احتمال که ترامپ بپذیرد که جریان یا داده منطقه غرب آسیا همچنان با یک وضعیت ملتهب، ملتهب یعنی داده جنگ، ممکن است وضعیت آنارشیک در سطح منطقه گسترش پیدا کند. حتی داده تحولات منطقهای ازجمله سوریه این را دارد نمایش میدهد که احتمالاً در منطقه وضعیت آنارشیک باشد رو به جلو و به این زودیها به ثبات نرسد. اما آن چیزی که مهم است داده جنگ را ترامپ برنمی تابد و این برای امریکا تحمیل هزینه است. اگر با این رویکرد بخواهیم نگاه کنیم، داده ساخت سیاسی در وضعیت آینده رژیم صهیونیستی داده باثباتی نخواهد بود.
سؤال: آقای ظهره وند، یک نکته بسیار مهم، ترسیم معادلهها و تغییر موازنه قدرت در منطقه چگونه پیش بینی خواهد شد، با توجه به پرونده غزه، نگاه به تحولات لبنان، موضوع سوریه و تحولات یمن و اجزای محور مقاومت؟
ظهره وند: واقعیت صحنه این است که برآورد من دارم اینکه یک صورت بندی جدیدی در محیط بین الملل اتفاق افتاده است، فقط دارد پررنگ میشود. امریکاییها ساخت سیاسی شان به دلیل آن هژمونی که تعریف کردند برای خودشان، سلطه دلار، کنترل انرژی و نظام کنترلی که شکل دادهاند، بحران زیست است. یعنی از جنگ و بحران، نه ترامپ و نه بایدن نگرانی ندارند، مدیریت بحران آن وضعیت نسبی اینها است. در این ترتیبهای جدیدی که هنوز کامل نشده است، ایران، روسیه، چین، سه تهدید معتبر هستند؛ بنابراین ما اگر قرار است برای آینده غزه یا آینده رژیم صهیونیستی برآوردی داشته باشیم، این را باید در چارچوب این استراتژی و این نگاه اگر قبول کنیم، در این چارچوب تحلیل کنیم. اگر ترامپ دنبال همین صحنه است و اگر این را دنبال میکند، آیا بهتر از نتانیاهو دارد، من فکر نمیکنم. یعنی نتانیاهوی خبیث و جنایتکار میتواند اتفاقهایی که او میخواهد شکل بدهد. برآورد من این است که چرا بایدن با ترامپ متوسل میشود که بیاید این معادله صلح و آتش بس را به نتانیاهو تحمیل کند. برای ترامپ اهمیت دارد که کار و پرونده را فعلاً صاف شده تحویل بگیرد و آن ۷ نفری که ۴ نفر کشته و ۳ تا باقی ماندهاند، این گروگانها آزاد شوند. ولی بعد از این چه کار میخواهد کند، یعنی ۱۸۰ درجه میخواهد بگوید استراتژی قبلی امریکا را جابجا کند، نه آنجا یک دست پنهانی وجود دارد که استراتژی ساده تغییر پیدا میکند با آمد و رفت این دولت. اما میتواند براساس مزیت نسبی که دارند، شکل بازی را عوض کنند
به همین خاطر است که میگویم شاخصی که من میگویم اینکه اگر نتانیاهو بماند، این فرضیهای که من دارم عرضه میکنم، قوی میشود؛ بنابراین ما باید در نگاه به حماس و مسئله فرجام غزه و کلاً مسئله مقاومت، دقت بیشتری را داشته باشیم. اما اگر نتانیاهو سقوط کند و به اصطلاح در کنست ۶۱ کرسی که الان در مقابل اش است، دولت را تشکیل بدهند، بخواهد فرم جدیدی و دیالوگ جدیدی باشد، بله میشود؛ بنابراین بگوییم اتفاق جدی میخواهد بیفتد در استراتژی امریکا و صورت بندی که برای منطقه دارند میبینند. فراموش نکنیم هزینه سنگینی را متحمل شدند. ایلان ماسک هم تأیید میکند، میگوید یکی از دلایلی که ما باید به مسئله جدی نگاه کنیم، سقوط دلار است و دلار دارد سقوط میکند، این را ایلان ماسک میگوید. خود ترامپ میگوید زیرساختها از هم پاشیده است، اول امریکا است، یک تغییراتی دیگر دارد که آن را بعداً میشود صحبت کرد.
سؤال: آقای دولت آبادی، وضعیت و آینده مقاومت در غزه را با توجه به آتش بس بفرمایید؟
شمس دولت آبادی: واقعیت این است که شرایطی که پیش آمده است، کاملاً با قبل از هفتم اکتبر متفاوت است. به این لحاظ که به هیچ عنوان شرایطی که است به قبل از هفتم اکتبر باز نخواهد گشت. یعنی در واقع وضعیتی که رژیم اشغالگر برای عادی سازی روابط دنبال میکرد با کشورهای عربی و مسلمان، از آنجایی که از نظر فلسفه سیاسی، نوع هویت یابی اسلامی با چالشی که در محور مقاومت برخورد آن با امریکا و اسرائیل پیش آمد، قطعاً این عمق بیشتری خواهد گرفت و قطعاً از نظر تعادل قوا که تبدیل شده است به بالانس امنیت، امنیت در غرب آسیا بدون ملاحظه هویت یابی اسلامی در محور مقاومت قطعاً بسته نخواهد شد. یعنی به این لحاظ که هر یک از سازههای سیاسی در غرب آسیا بخواهند در شرایط امن و استواری باشند، حتماً باید به هویت یابی اسلامی ملتها و خیزشهای مردمی توجه کنند. وقتی به این مسئله توجه میکنند، پشتیبانی از محور مقاومت مطرح میشود و پشتیبانی از محور مقاومت، وضعیت را در آینده برای رژیم اشغالگر بدتر خواهد کرد؛ بنابراین آنها هیچ ابتکار عملی در آینده نخواهند داشت.
سؤال: آقای فردوسی پور، جمع بندی بفرمایید؟
فردوسی پور: اعتقاد من بر این بود که غرب به دنبال این بود که رژیم صهیونیستی را بعنوان پیشران اقتصاد منطقه قرار بدهد. هفتم اکتبر این معادله را معکوس کرد. نکته دوم اینکه در تحولات منطقه، غربیها به این تفکر رسیدهاند که با بینش اسلام افراط گرا اسرائیل را در ذهن مسلمانها استحاله کنند و مسئله فلسطین را پاک کنند. حتی المقدور اگر این معادله قابل حل نباشد، به سمت دو دولت بتوانند پیش بروند که این معادله اساساً مورد پذیرش رژیم صهیونیستی نیست. لکن وضعیت غزه و آتش بس غزه و برآمدن مقاومت در غزه، امروزه بیانگر این است که به هیچ وجه مسئله قدس و فلسطین از ذهنیت ملتهای مسلمان پاک نخواهد شد، با هر معادله و هر سناریویی که غرب بخواهد طراحی کند. با تحولات منطقه هم شاهد هستیم رژیم صهیونیستی مسیر انحطاط را پیش خواهد گرفت و آن چیزی که باقی خواهد ماند ایدئولوژی مقاومت در برابر اشغال و اشغالگری است.
سؤال: آقای ظهره وند، نکته پایانی؟
ظهره وند: مسئولیت سنگینی برعهده مقاومت است و ما باید بدانیم که این دستاورد کارآمدی مقاومت را به جهانیان اثبات کرده است و باید این مسیر را قویتر و هماهنگتر ما درپیش داشته باشیم.